هرکه برادرش را در کاری ناپسند ببیند و بتواند او را از آن بازدارد و این کار را نکند، به او خیانت کرده است . [امام صادق علیه السلام]
تاریخ : 93/8/19:: 1:17 عصر
نویسنده : کشتکار
() نظر

اهمیت کاربرد رسانه ها

 

1- شکل دهی تجارب یادگیری دست اول و یا نزدیک به آن

 

2- ایجاد انگیزه یادگیری و کمک به تداوم آن

 

3- صرفه جویی در زمان آموزش

 

4- ارتباط آسان تر و تفهیم بهتر

 

5- شکل دهی یادگیری سریع تر ، عمیق تر و پایدارتر

 

6- شکل دهی تجارب یادگیری ناممکن

اصول انتخاب :

 

  • هیچ رسانه ، وسیله ، رویه یا تجربه خاصی نمی تواند به تنهایی برای یادگیری بهترین باشد 
  • در مواقع انتخاب رسانه بایستی اطمینان یافت که با اهداف رفتاری آموزش، هماهنگی دارد .
  • استفاده مؤثر از یک رسانه در امر آموزش یک موضوع خاص ، مستلزم شناخت کافی آنها است

 تمایلات و علاقه مندی های شخصی نباید درانتخاب رسانه یا وسیله کمک آموزشی اثر گذارد

حدیان در سال (1380) در کتاب مقدمات تکنولوژی آموزشی تقسیم بندی زیر را از رسانه های آموزشی ارائه میدهد 

1.رسانه های آموزشی غیر نورتاب

در این دسته از رسانه ها،تابلوهای آموزشی،مواد آموزشی سه بعدی(مدلها،ماکتها،برشها و...)،چارتها ،پوسترها ونمودارها قرار می گیرد

.2- رسانه های آموزشی نورتاب ساکن

 

در این دسته رسانه هایی نظیر فیلم استریپ واسلاید قرار می گیرد.

3- رسانه های آموزشی نورتاب متحرک 

در این دسته رسانه هایی نظیر: فیلمهای متحرک،تلویزیون،تجهیزات ویدئویی وتلویزیون مدار بسته قرار می گیرد».

امیر تیموری (1377) طبقه بندی دیگری را مطرح می کند او می نویسد:«طبقه بندی پیشنهادی ما بر اساس ویژگیهای مهم رسانه هاشکل گرفته است در این طبقه بندی رسانه های آموزشی به طور کلی به چهار طبقه

1. رسانه های دیداری
2. رسانه های شنیداری
3. رسانه های دیداری – شنیداری
4. رسانه های چند حسی
   

تقسیم می شوند هر یک از این طبقه ها به دسته ها وگروههایی به شرح زیر تقسیم می شود :

1- رسانه های دیداری :رسانه هایی هستند که عمدتاً بر حس بینایی اتکاءداشته واز طریق دیداری پیامهای خود را به مخاطبان منتقل می کنند؛که شامل :
§ رسانه های نوشتاری نظیر : کتابها،روزنامه ها ومجلات،اسناد و مواد تکثیر شده
§ رسانه های غیر نوشتاری نظیر :
• رسانه های تابلویی(نمایشی) :تابلو گچی؛تابلو پارچه ای ،تابلو مغناطیسی،تابلو ماژیکی و...
• رسانه های تصویری مات : نقاشی وطراحی،کاریکاتور،بروشور،پوستر،طرح خطی نمودار ،چارت،نقشه،نشریه دیواری،عکس وپروژکتور اوپک.
• رسانه های تصویری شفاف : میکروفورم ها،تلق شفاف وپروژکتور اورهد،اسلاید وپروژکتور اسلاید،استرئوگراف،فیلم استریپ وپروژکتور فیلم استریپ.

2- رسانه های شنیداری :رسانه های شنیداری با تکیه بر حس شنوایی تهیه شده واز طریق شنیدن مورد استفاده قرار می گیرد. نظیر : بیان معلم،رادیو،صفحه های شنیداری معمولی ولیزری،تلفن،کارتهای شنیداری،نوارهای شنیداری وضبط صوت

3- رسانه های دیداری – شنیداری :در این طبقه از دو حس بینایی وشنوایی برای انتقال پیامها استفاده می شود :
• رسانه های دیداری- شنیداری ساکن شامل :کتاب ونوار ویا صفحه همراه،مجموعه عکس ونوار ویا صفحه همراه،مجوعه اسلاید ناطق،فیلم استریپ ناطق.
• رسانه های دیداری – شنیداری متحرک؛شامل :فیلم متحرک،تلویزیون،ویدئو،رایانه. 

4- رسانه های چند حسی: 

مخاطب رسانه های این طبقه باید از چند حس خود کمک بگیرد،به عبارت دیگر این رسانه ها بر چند حس مخاطب تأثیر می گذارند؛این طبقه به سه گروه زیر تقسیم می شود :
 رسانه های سه بعدی نظیر : اشیاء واقعی،مدل،ماکت،میز شنی، منظره سه بعدی.
 موقعیتهای آموزشی :شبیه سازیها،بازیهای آموزشی،انجمنهای علمی- هنری- ورزشی،فعالیتهای کتابخانه ای،تئاتر وتئاتر عروسکی،متخصصین ومنابع انسانی دیگر،بازدید از اماکن،گردشهای علمی و اردوها،فعالیتهای آزمایشگاهی وکارگاهی.
 مجموعه های چند رسانه ای؛نظیر : آزمایشگاه زبان،برنامه های چند اسلایدی،نمایش فیلم واسلاید همزمان،بسته های آموزشی».

علاوه بر مواردی که اشاره شد؛در حال حاضر رسانه های آموزشی دیگری نیز پا به عرصه گذاشته اند که در مقایسه با رسانه های اشاره شده دارای ظرفیتها، مزیتها و فواید بهتر وبیشتری هستند؛رسانه های جدید نظیر چند رسانه ها،فرارسانه ها و انواع آموزشهای مبتنی بر شبکه(اینترنت) ضمن داشتن امتیازات رسانه های  قدیمی تر،امتیازات فراوان دیگری نیز دارند.توسعه نرم افزاری وسخت افزاری به ما این اجازه را داده است که رسانه های آموزشی با کیفیت مناسب وبا کارآیی بالاتری را تولید کنیم.بوجود آمدن کامپیوترها وپیشرفت جهان در زمینه تکنولوژی اطلاعات وارتباطات  نوید دگرگونی وتغییرات اساسی را در زمینه آموزش ویادگیری وبخصوص در زمینه تولید رسانه های آموزشی به ما می دهد.

 

 



کلمات کلیدی :
تاریخ : 93/8/19:: 1:16 عصر
نویسنده : کشتکار
() نظر

تقسیم بندی رسانه ها

 

 

1-  رسانه های چاپی: کتاب ،روزنامه

2-  رسانه های الکترونیک: تلویزیون ، رادیو

3-  رسانه های دیجیتال: سی دی ها

4-  رسانه های سایبر

 

تعریف رسانه و انواع آن

رسانه ها ، افراد ، ابزار یا موقعیت هایی هستند که بوسیله آن پیام ارائه می شود به عبارت دیگر رسانه ها ابزاری هستند که برای ذخیره سازی و عرضه اطلاعات یا داده بکار گرفته می شوند و دارای انواع مختلفی دسته بندی ها می باشد. نمونه ای از دسته بندی انواع رسانه به صورت زیر می باشد.

طبقه بندی چهار گانه ای رسانه ها با تعاریف

1-  رسانه های چاپی: نشریاتی هستند که بر روی کاغذ چاپ می شوند

2-  رسانه های الکترونیک: تنها تفاووت این نشریات با رسانه های چاپی جنس عرضه آنهاست یعنی اگر یک محتوی نشریه عینا از رادیو پخش شود نشریه یا رسانه الکترونیک است. گامهای اول این نشریه با آنالوگ شروع شد و محتوا از غالب خط به الکترونیک تغییر کرد. به نظر می رسد قانون مطبوعات نیز بر این دسته از نشریات مصداقف دارد

3-  رسانه های دیجیتال : محتوای این رسانه ها از صفر و یک شروع می شود . یعنی متن به صورت صفر و یک بر روی اینترنت قرار می گیرد و با فرمت مختلفی همچون عنی متن به صورت صفر و یک بر روی اینترنت قرار می گیرد و با فرمت مختلفی همچون HTML منتشر می شود توسط مرورگر وب شما خوانده می شود.

4-  رسانه های سایبر:همان جنس و فیزیک نشریات دیجیتال را دارند منتها دیگر عین نسخه چاپی نیستند. مثلا یک روزنامه  تا زمانی که روی کاغذ است رسانه چاپی است اگر آن را به صورا آنالوگ تبدیل کنیم رسانه الکترونیک داریم و اگر محتوی آن را به صفر و یک تبدیل کنیم وارد مقوله رسانه های دیجیتال می شویم. اگر چیزهای بیشتر، لینک متنن یا تصویر یا ویژگی های دیگرمتفاون از نسخه های چاپی به آن اضافه شود رسانه سایبر داریم. 

طبقه بندی رسانه ها

1-مواد دیداری غیرشفاف:این مواد عبارتند از,انواع تاویر,کتابها(خودآزمونها و غیره),مجله ها,راهنماهای مطالعه,چارتها,نمودارها,نقشه ها,پوسترها,کاریکاتورها.

2-مواد شنیداری(فقط صدا):که عبارتند از نوار شنیداری (حلقه ای,کاست,کارتریج)صفحه,رادیو,تلفن و کارت شنیداری.

3-مواد شنیداری-دیداری غیر شفاف(ترکیبی از 1و2):که عبارتند از,کتاب همراه با نوار یا صفحه و سایر مواد چاپی همراه با مواد شنیداری.

4-مواد دیداری شفاف(ثابت):که عبارتند از:اسلاید,فیلم استریپها و طلقهای شفاف.

5- مواد شنیداری-دیداری شفاف(ثابت):که عبارتند از:فیلم ناطق,اسلاید ناطق(انواع اسلایدها با وار یا صفحه)

6-مواد دیداری متحرک:که عبارتند از فیلم متحرک صامت(همراه زیرنویس یا نوشته)

7-مواد شنیداری-دیداری:که عبارتند از فیلم متحرک ناطق و فیلم ویدئو.

8-سه بعدی ها:که عبارتند از اشیاء واقعی,ماکتها,مدلها,برشها.

9-منابع انسانی و موقعیتها:که عبارتند از دعوت از افراد,گردش علمی,نقش آفرینی و غیره.

10-کامپیوترها:که عبارتند از انواع کامپیوترها و ترمینالهای گوناگون با ابزار نمایش.

نظری دیگردر مورد تقسیم این وسایل

برخی از صاحبنظران ارتباطات در تعریف این مقوله ها اختلافاتی دارند، برخی نشریات سایبر را همان نشریات دیجیتال می دانند و یعضی نشریات سایبر و دیجیتال راهم جزو نشریات اکترونیک می دانند.

تعریف شبکه: اینترنت پایه های مستحکم شبکه های کامپیوتری استقرا یافته، شبکه یا Network عبارت است از ارتباط دو یا چند کامپیوتر که به هم اتصال دارد به هر کامپیوتر مستقل (Node) می گویند، گره شبکه می تواند یک کامپیوتر شخصی و یا یک کامپیوتر بسیار بزرگ باشد.

هدف از ایجاد شبکه :

1-  تسهیل در ارتباطات

2-  اشتراک در منابع نرم افزاری

3-  اشتراک در منابع سخت افزاری 

تاریخچه پیدایش سواد رسانه ای
تاریخچه پیدایش سواد رسانه ای به سال 1965 باز می گردد.
مارشال مک لوهان، اولین بار در کتاب خود تحت عنوان“درک رسانه“ این واژه را به کار برده است. وی معتقد بود: زمانی که دهکده جهانی تحقق یابد، لازم است انسان ها به سواد جدیدی به نام سواد رسانه ای دست یابند.
اکنون به عنوان یک واحد درسی در نظام آموزشی بسیاری از کشورهای دنیا در حال تدریس است.(کانادا، ژاپن، آلمان، انگلیس، استرالیا و آفریقای جنوبی)

سواد رسانه ای چیست ؟
"سواد رسانه‌ای" (Media Literacy) 
کسب دانش و بینش لازم  در برخورد با محتوای پیام هایی که با آنها مواجه می شویم.
قدرت تحلیل، تفسیر و ارزیابی پیام ها.
توانمندی  قرائت و رمزگشایی متون رسانه ای.
دعوت به اندیشیدن عمیق و دقیق پیرامون پیام های دریافتی.
آگاهی از تاثیرات رسانه ای.
علم تنظیم کننده روابط میان مخاطب و رسانه.

هدف سواد رسانه ای :

کمک به مخاطبان برای آن که بتوانند تولیدات رسانه ای را کنترل کنند
ارائه دانش و بینش لازم به مخاطبان در خصوص تولیدات رسانه ای
قصد  هوشیارسازی، توانمند سازی و اختیار بخشی به مخاطب را دارد
برقراری ارتباطی دوسویه، تعاملی و مشارکتی با پیام ها
آموزش مهارت های مطالعه و تماشای انتقادی 
مقایسه رسانه های سنتی والکترونیکی 
1- نظریات ارائه شده  بر ارتباط دو سویه میان رسانه ها و مخاطب در رسانه های جدید تأکید دارند. ارتباط دو سویه یکی از محاسن و مزایای غیر قابل انکار در رسانه های الکترونیکی و اینترنتی به شمار می رود. همانگونه که بازخورد همواره یکی از نقاط ضعف رسانه های چاپی بوده و هست
2- سرعت در تولید و انتقال اطلاعات در رسانه های اینترنتی از دیگر مزایایی است که نظریات ارائه شده بر آن صحه گذاشته اند. کاربران در هر لحظه و مکان امکان دسترسی به آخرین تحولات و وقایع گوناگون را داشته و این امر بر جذابیت این گونه رسانه ها افزوده است و البته از ویژگی های منحصر به فرد آنها محسوب می گردد.
3- هر رسانه ای در جامعه جایگاه خاص خود را دارد و با پیدایش رسانه جدید، گر چه تحت تأثیر قرار می گیرد لیکن حذف نمی شود لذا رسانه های سنتی هم هر چند از حیث محتوایی دچار تغییرات می گردند اما به حیات خود ادامه خواهند داد. 
مزایای بازاریابی اینترنتی:
- در دسترس‌بودن 24 ساعته، 7 روز هفته، 365 روز سال
- قادر به برقراری درجه‌ی بالایی از تعاملات است.
- امکان توزیع آنی و سریع با هزینه‌ی اندک
- کاهش در هزینه‌ها، به دلیل خودکارسازی و استفاده از واسطه‌ی الکترونیکی
- قابلیت و امکانات پاسخ‌گویی سریع، از سوی کاربران (مشتریان) و هم بازاریابان وجود خواهد داشت
- قابلیت اندازه‌گیری و جمع‌آوری داده‌های مرتبط با عملکرد سامانه‌ی بازاریابی و به طور کلی کسب و کار افزایش می‌یابد
- طبیعت رسانه الکترونیکی، به مصرف‌کنندگان فرصت جست‌وجو و خرید محصولات و خدمات را به شکل ساده‌تری می‌دهد 
 
محدودیتهای بازاریابی اینترنتی:
- وابستگی شدید به فن‌آوری در عین حال، عدم نفوذ فن‌آوری در بسیاری از جوامع و بازارهای هدف
- پنهان از دید خریدار، عدم توانایی در لمس، بوکردن، چشیدن یا امتحان‌ کردن (پروکردن)
- کالاهای ملموس، بازاریابی و به طور کلی خرید بر خط را با دشواری روبه‌رو می‌کند
- مسائل امنیتی و خطر لو رفتن اطلاعات
- هزینه‌های بالای نگهداری به دلیل تغییرات شدید محیطی (فناوری و رقبا)
- شفافیت زیاد قیمت‌گذاری که منجر به جنگ قیمت می‌شود


کلمات کلیدی :
تاریخ : 93/8/18:: 12:50 عصر
نویسنده : کشتکار
() نظر
فضاهای مدرسه
 
در مورد فضاهای مدرسه مهمترین آن کلاسهای درس می باشد .  در مدارس ابتدایی و راهنمایی ظرفیت کلاس ها باید بیش از 30 نفر نباشد . شکل آن باید چهار گوش باشد و گوشه های آن باید مدور و یا حداقل تا یک و نیم متری از سطح زمین مدور باشد .
عرض کلاس درس بستگی به ارتفاع پنجره دارد و باید دو برابر ارتفاع آن باشد ،  یعنی حدود شش و نیم تا هفت متر . باید دانش آموزی که در طرف مقابل به پنجره می نشیند ، از روی نیمکت خود قادر باشد قسمتی از آسمان را ببینید.
طول اتاق تا حدود نه متر مناسب است . اگر فاصله بیش از این باشد ، دانش آموز براحتی حروف روی تخته را نمیتواند ببیند . ارتفاع کلاس باید  سه و دو دهم تا چهار (4-2/3  )متر باشد . با این وصف سطح کلاس حدود پنجاه و چهار متر مربع است یعنی به ازای هر دانش آموز 8/1 متر مربع و یا پنج متر مکعب . میز و نیمکت باید از دیوار بغل یک متر فاصله داشته باشد و اولین نیمکت  باید حداقل دو متر از تخته سیاه فاصله داشته باشد
 
روشنایی 
 
 وجود روشنایی مناسب در کلاس درس از نظر روحی  و جسمی بر دانش آموز اثری بسیار مطلوب خواهد داشت . روشنایی می تواند طبیعی و یا مصنوعی باشد . و بستگی به اندازه کلاس ، محل کلاس و جهت آن ، اندازه پنجره ها ، نوع شیشه و تمیزی آن دارد .
روشنایی طبیعی کلاس زمانی استاندارد است که هر دانش آموز به هنگام نشسته بر نیمکت خود بتواند آسمان را ببیند .پنجره ها  را می توان در دو طرف کلاس کار گذاشت ولی  پنجره های طرف چپ باید بیشتر باشند
 
بهداشت میز و نیمکت مدرسه 
 
 وضعیت بدن در هنگام نشستن ، نوشتن و خواندن باید طبق ضوابط بهداشتی بوده و برخاستن و ایستادن  دانش آموز به راحتی  انجام گیرد .  اندازه میز و نیمکت  را باید متناسب با قد دانش آموز ،  انتخاب کرد . حتی در یک کلاس درس ، همه دانش آموزان  هم قد نیستند و باید حداقل در سه اندازه مختلف میز و نیمکت موجود  باشد .  
 
ضوابط تعیین اندازه میز و نیمکت
 
1ـ ارتفاع نیمکت
 
ارتفاع نیمکت  باید طوری باشد که دانش آموز هنگام نشستن ، تمامی کف پایش ، با زمین در تماس باشد  نه اینکه پایش آویزان باشد . اندازه ارتفاع آن باید برابر طول ساق پا باشد . یعنی بیست و هشت درصد طول قد دانش آموز .
 
2ـ عرض نیمکت
 
عرض نیمکت باید  دو سوم  طول ران دانش آموز باشد ، یعنی بیست درصد طول قد وی . این اندازه مناسب  موجب بهبود و جریان خون بهتر در پاها می شود .  حاشیه جلوی نیمکت  باید مدور  بوده  و حدود دو تاسه  سانتی متر بالا تر از حاشیه عقب آن باشد .
 
3ـ طول نیمکت
 
درازای نیمکت بایستی چهل تا شصت سانتی متر به ازای هر دانش آموز باشد .
 
4. تکیه گاه
 
لازم است که تکیه گاه انحناهای فیزیولوژیکی ستون فقرات را دنبال کند و باید نیمکت در قسمت کمری ستون فقرات کمی تحدب به طرف جلو داشته باشد . تکیه گاه باید تا حاشیه پایینی استخوان کتف برسد و خمیدگی کلی ده تا پانزده درجه به طرف عقب داشته باشد .
 
 میــــز
 
پهنای میز نباید بیش از چهل تا پنجاه سانتی متر و طول آن نباید کمتر از پنجاه و پنج  تا شصت و پنج سانتی متر  باشد ( به ازای هر دانش آموز) سطح آن باید شیب دوازده تا پانزده  درجه داشته باشد و طوری قرار گیرد که فاصله چشم تا آن سی و پنج سانتی متر  باشد و دانش آموز بتواند به راحتی نوشته خود را ببیند.
 
تخته 
 
  حداکثر فاصله دانش آموز آخر با تخته باید نه متر باشد .
بهترین تابلو برای کلاس درس ، تابلویی است که بازتاب نور نداشته باشد. وایت برد چون انعکاس نور دارد مناسب و استاندارد نیست و باعث صدمه دیدن چشم می شود. تابلو باید در زاویه ای نصب شود که تمام کلاس به آن تسلط داشته باشند. تابلو باید در ارتفاع مناسب نصب شود به طوری که لبه فوقانی تابلو  50 سانتی متر بالاتر از شانه دانش آموزان ابتدایی و 80 - 70 سانتی متر بالاتر از شانه دانش آموزان دبیرستانی باشد

امکانات بهداشتی مدرسه

با توجه به اهمیت آلودگی و سرایت بیماری از راه مدفوع و ادرار، مساله بهداشتی کردن و بهداشتی نگه داشتن توالت مدارس از نکات بسیار مهم در بهداشت مدرسه است.

در صورت امکان بهتر است توالت ها در خارج از ساختمان و در حیاط مدرسه احداث شوند. توالت داخل ساختمان مدرسه هم ممکن است باعث انتشار بوی تعفن شود و هم سبب بروز آلودگی و بیماری.

 

برای مدارس پسرانه یک توالت فلاش دار برای هر 55 نفر دانش آموز و در مدارس دخترانه برای هر 45 نفر دانش آموز یک توالت فلاش دار باید در نظر گرفته شود. حداقل یک دستشویی برای هر 50 نفر دانش آموز باید ساخته شود که بهتر است در نزدیکی توالت ها یا ناهارخوری ساخته شود. دستشویی باید مجهز به آب گرم ، صابون مایع ، حوله های شخصی یا کاغذهای خشک کن باشد.

 

برای هر 100 دانش آموز باید یک شیر آب برای نوشیدن و در صورت امکان لیوان های یک بار مصرف بهداشتی در کنار شیر آب موجود باشد.

استفاده از آب سردکن در مدارس ابتدایی مناسب نیست. چون ممکن است آب بسیار سرد برای سلامت کودکان مضر باشد. در بعضی نقاط که مدرسه فاقد لوله کشی آب است یا آب لوله کشی قابل آشامیدن نیست ، از مخازن فلزی و پلاستیکی مثل تانکر یا بشکه های مخصوص برای نگهداری آب شرب استفاده می شود که باید از بهداشتی بودن این ظروف و همچنین آب آشامیدنی اطمینان حاصل کرد.

اتاق ناهارخوری ، نمازخانه ، سالن سخنرانی ، آزمایشگاه ، کتابخانه ، اتاق استراحت معلمان ، اتاق مشاوره و راهنمایی ، اتاق بهداشت و کمک های اولیه همراه با کارشناس بهداشت ، اتاق رایانه و سایت اینترنت و اتاق وسایل کمک آموزشی مثل ویدئوپرژکتور، اورهد و... ازجمله نیازهای یک مدرسه بزرگ و مدرن است.



کلمات کلیدی :
تاریخ : 93/8/18:: 12:47 عصر
نویسنده : کشتکار
() نظر

مدرسه استاندارد کجاست؟ 

 

 

مدرسه استاندارد کجاست؟

 در هر مدرسه تعداد زیادی کلاس درس و ساختمان وجود دارد که برای مقاصد مختلف آموزش برای دانش آموزان طراحی شده است.  می دانید که هر ساختمان یا محیطی را نمی توان به عنوان مدرسه در نظر گرفت، بلکه برای ساخت مدرسه، شرایط و ویژگی های خاصی برای ساختمان مدرسه و فضای فیزیکی آن مورد نیاز است.

 

برای انتخاب مکان مناسب برای ساخت مدرسه، نکات زیر در نظر گرفته می شود:

1.  مدرسه نباید در مجاورت ساختمان های بلند، مکان های پر سر و صدا مانند کارگاه ها، پایانه ها، راه آهن و... نباشد.

2. مدرسه باید نزدیک امکانات شهری باشد.

3. رفت و آمد به مدرسه می بایستی به سادگی صورت گیرد.

4. زمینی که برای ساختن مدرسه در نظر گرفته می شود نباید مرطوب باشد به این دلیل که می تواند ایجاد آلودگی کند و دانش آموزان در هر سنی که باشد،  بسیار آسیب پذیر است و می تواند اثرات نامطلوبی روی سلامت دانش آموزان داشته باشد.

5. زمین های مردابی که خشک شده است می تواند محل مناسبی برای رشد میکروب ها و ویروس ها باشد. وسعت مدرسه باید متناسب با سنین دانش آموزان باشد.

 

با توجه به گزارش ارائه شده توسط سازمان بین المللی ساختمان مدارس، مناسب است که بازای هر صد نفر دانش آموز حداقل 2  هزار مترمربع زمین آموزشی مناسب است به اضافه هزار مترمربع برای هر صد نفر محصل اضافی.

 همچنین برای مدارس متوسطه حداقل 4 هزار مترمربع برای هر صد نفر دانش آموز به اضافه هزار مترمربع برای هر صد نفر محصل اضافی در نظر گرفته شود.

 

مصالح مورد استفاده برای ساخت مدارس، می بایستی استاندارد باشد و نکات ایمنی در طراحی و ساخت مدرسه رعایت شود که حداقل در برابر حوادث طبیعی به خصوص زلزله و سیل مقاوم باشد

 

مدرسه استاندارد کجاست؟

نکات ایمنی زیر در ساخت مدرسه باید مد نظر باشد:

 

1.  راه خروج اضطراری وجود داشته باشد.

2.  امکانات اطفاء حریق در قسمت های مختلف ساختمان مدرسه وجود داشته باشد.

3. سیستم زنگ خطر حریق وجود داشته باشد و نرده های کنار پله ها و... باید در ساخت مدارس رعایت شوند.

در مقطع دبستان بهتر است ساختمان مدرسه بیشتر از دو طبقه نباشد و بچه های کلاس های اول و دوم در طبقه اول باشند.ساختمان های با طبقات زیاد امکان رفت و آمد را برای کودکان مشکل می کند.

 

4. لازم است کلاس درس دو در داشته باشد تا بتوان در مواقع اضطراری و بروز خطر کلاس را به موقع تخلیه کرد.

5.  کف کلاس و راهروهای مدرسه نباید لیز باشد. به عنوان مثال سرامیک برای استفاده در کف کلاس ها و راهرو مناسب نیست چون ممکن است سبب حادثه و آسیب رسیدن به کودکان شود.

6. رنگ دیوار کلاس هم باید رنگ ملایم و آرام و از رنگ های سرد باشد و از رنگ های تند و زننده مثل قرمز پرهیز شود.

 

 7. کلاس درس باید مربعی شکل یا مستطیل شکل باشد.

کلاس درس نباید دراز و باریک باشد که رفت و آمد دانش آموزان در آن مشکل باشد. پنجره های کلاس درس هم باید یک متر بالاتر از سطح زمین و تا 20 سانتی متر زیر سقف باشد که بتواند حداکثر نور ممکن را به کلاس درس برساند. 

 

8. نکته مهم دیگر آفتابگیر بودن اتاق ها است.

بهتر است طراحی کلاس ها به طوری باشد که نور از سمت چپ بتابد. پنجره های کلاس نباید طوری ساخته شوند که نور مستقیم به چشم شاگردان بتابد، این کار باعث صدمات جدی به چشم می شود و همچنین مانع دیده شدن تابلوی کلاس می شود.

 

مدرسه استاندارد کجاست؟

9. بهترین تابلو برای کلاس درس ، تابلویی است که بازتاب نور نداشته باشد. وایت برد چون انعکاس نور دارد مناسب و استاندارد نیست و باعث صدمه دیدن چشم می شود. تابلو باید در زاویه ای نصب شود که تمام کلاس به آن تسلط داشته باشند. تابلو باید در ارتفاع مناسب نصب شود به طوری که لبه فوقانی تابلو  50 سانتی متر بالاتر از شانه دانش آموزان ابتدایی و 80 - 70 سانتی متر بالاتر از شانه دانش آموزان دبیرستانی باشد.

 

10. در چیدمان و انتخاب صندلی کلاس دقت لازم را به عمل بیاورید. مکان صندلی باید طوری باشد که دانش آموز احساس آرامش و راحتی کند و اندازه صندلی و میز می بایستی متناسب با سن و قد دانش آموزان باشد. به نظر می رسد  بهترین صندلی برای دانش آموزان ، صندلی تک نفره است.

 

11. اگر  محیط اطراف مدرسه چشم انداز مناسب داشته باشد. از لحاظ روانی کودکان از محیط باز لذت می برند و در محیط بسته احساس خستگی و آزردگی می کنند. استفاده از سیم خاردار به جای دیوار مدرسه اثرات نامطلوب روانی روی کودکان می گذارد. دیوارهای بلند حیاط مدرسه و گاهی همراه با سیم خاردار احساس زندانی بودن به کودک می دهد و او لحظه شماری می کند تا زنگ تعطیلی مدرسه به صدا در آید و او از این محیط بسته و آزرده رهایی پیدا کند.

 

12. زمین بازی یکی از نیازهای مهم است که باید در نظر گرفته شود. سرانه زمین بازی 10 متر برای هر دانش آموز توصیه شده است. این زمین باید صاف و مسطح باشد و تا حد امکان آن را با آسفالت یا چمن پوشش دهند. فضای خارج از مدرسه (کوچه ، خیابان ، پارک و...) برای زمین ورزش و بازی مناسب نیست چون ممکن است باعث ایجاد حادثه شود. در زمین بازی مدرسه ابتدایی می توان وسایلی مانند تاب ، الاکلنگ و سرسره با رعایت نکات ایمنی در نظر گرفت.

 

امکانات بهداشتی مدرسه

 با توجه به اهمیت آلودگی و سرایت بیماری از راه مدفوع و ادرار، مساله بهداشتی کردن و بهداشتی نگه داشتن توالت مدارس از نکات بسیار مهم در بهداشت مدرسه است.

در صورت امکان بهتر است توالت ها در خارج از ساختمان و در حیاط مدرسه احداث شوند. توالت داخل ساختمان مدرسه هم ممکن است باعث انتشار بوی تعفن شود و هم سبب بروز آلودگی و بیماری.

 

مدرسه استاندارد کجاست؟

برای مدارس پسرانه یک توالت فلاش دار برای هر 55 نفر دانش آموز و در مدارس دخترانه برای هر 45 نفر دانش آموز یک توالت فلاش دار باید در نظر گرفته شود. حداقل یک دستشویی برای هر 50 نفر دانش آموز باید ساخته شود که بهتر است در نزدیکی توالت ها یا ناهارخوری ساخته شود. دستشویی باید مجهز به آب گرم ، صابون مایع ، حوله های شخصی یا کاغذهای خشک کن باشد.

 

برای هر 100 دانش آموز باید یک شیر آب برای نوشیدن و در صورت امکان لیوان های یک بار مصرف بهداشتی در کنار شیر آب موجود باشد.

استفاده از آب سردکن در مدارس ابتدایی مناسب نیست. چون ممکن است آب بسیار سرد برای سلامت کودکان مضر باشد. در بعضی نقاط که مدرسه فاقد لوله کشی آب است یا آب لوله کشی قابل آشامیدن نیست ، از مخازن فلزی و پلاستیکی مثل تانکر یا بشکه های مخصوص برای نگهداری آب شرب استفاده می شود که باید از بهداشتی بودن این ظروف و همچنین آب آشامیدنی اطمینان حاصل کرد.

اتاق ناهارخوری ، نمازخانه ، سالن سخنرانی ، آزمایشگاه ، کتابخانه ، اتاق استراحت معلمان ، اتاق مشاوره و راهنمایی ، اتاق بهداشت و کمک های اولیه همراه با کارشناس بهداشت ، اتاق رایانه و سایت اینترنت و اتاق وسایل کمک آموزشی مثل ویدئوپرژکتور، اورهد و... ازجمله نیازهای یک مدرسه بزرگ و مدرن است.

نکته پایانی این که متاسفانه به دلیل محدودیت ها و کمبود منابع مالی ، کمتر مدرسه ای را می توان یافت که تمام شرایط یک آموزشگاه استاندارد و امروزی را داشته باشد.



کلمات کلیدی :
تاریخ : 93/8/18:: 12:46 عصر
نویسنده : کشتکار
() نظر

 

تعریف مدرسه هوشمند

 مدرسه هوشمند مدرسه یی است که علاوه بر استفاده از امکانات فیزیکی مدرسه و برنامه هایی مانند سایر مدارس تلاش دارد تا با تجهیز به امکانات رایانه یی و فناوری های مربوطه کنترل و مدیریت خود را بر این اساس مبتنی کند و محتوای اکثر دورس را الکترونیکی کرده و ارزشیابی و نظارت سیستم را هوشمند گرداند.

در اینگونه مدارس سیستم بر روی کامپیوتر مرکزی مدرسه نصب می شود و با اتصال به تعداد زیادی از خطوط تلفن در طول شبانه روز آماده ارایه خدمات است . این سیستم امکانی را فراهم می آورد تا دانش آموزان، اولیا و معلمین و کادر مدرسه در تعامل همیشگی و پویا برنامه خود را به پیش برند. امکان اطلاع رسانی صوتی و تصویری ، ارتباط با مربیان ، ارایه انتقادات و پیشنهادات ، پرسش و پاسخ و سایر موارد ضروری از جمله کارکردهای مدارس هوشمند است.

در این مدارس دانش آموزان با داشتن یک کامپیوتر در منزل همیشه با سیستم مدرسه خود در ارتباط خواهند بود لذا می توان گفت مدارس هوشمند هیچ وقت تعطیل نخواهد بود. البته لازم است این نکته یادآوری شود که مدارس هوشمند بستر لازم برای مدارس مجازی نیز فراهم شود .

از جمله مهمترین ویژگی های مدارس هوشمند این است که دانش آموزان با تفکر مستقل و ابراز خلاقیت توانمندی خود را به کار می گیرند و فضای حاکم موجب به کارگیری توانمندی های مربیان ، معلمان و اولیا برای تقویت آموزش و پرورش می گردد و بطور کلی محیط مدرسه مشوق یادگیری و باعث ایجاد انگیزه و رغبت در مجموعه می شود .

 

مهمترین اهداف مدارس هوشمند

 افزایش مشارکت عناصر مرتبط با سیستم مدرسه بویژه اولیا ، مربیان و دانش آموزان و فراهم کردن امکان تعادل بیشتر آنان با یکدیگر مهمترین هدف یک مدرسه هوشمند است . از طرفی دانش آموزان در چنین مدرسه یی با فناوری الکترونیکی آشنا می شوند و توانمندی فردی خود را از این طریق افزایش می دهند .

رشد همه جانبه در این سیستم یکی دیگر از اهداف مورد نظر است چرا که با تسلط به تمام مجموعه و بازخودگیری از روند پیشرفت توسط دانش آموزان آنان بخوبی نقاط قوت و ضعف خود را تشخیص می دهند و به یاری سیستم برای رفع آن تلاش می کنند . ایجاد تنوع و خارج شدن از شیوه یکنواخت و سنتی آموزشی از جمله اهدافی است که در صورت اجرای دقیق طرح می تواند بازده کاری را در مدرسه افزایش دهد .

 

دانش آموز در این سیستم با اهمیت زمان آشنا شده و بخوبی می آموزند که چگونه می توان در کمترین زمان به خواسته ها و نیازهای خود از طریق استفاده از فناوری ارتباطی نایل آمد .

 

مهمترین دلایل تاسیس مدارس هوشمند

مهمترین دلایل تاسیس مدارس هوشمند عبارتند از :

الف) امروزه به علت رشد فناوریهای رایانه ای، سرعت نقل و انتقالات اطلاعاتی و مسأله انفجار دانش، اطلاعات و دانش به سهولت و سرعت می تواند در اختیار همگان قرار گیرد و دیگر مانند گذشته مدرسه تنها چهار چوبی نیست که معلم بخواهد دانش، مهارت و ارزشها را در آن به دانش آموزان منتقل کند بلکه چهارچوبهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و وسائل ارتباط جمعی در شکل پذیری پنداره های دانش آموزان نقشی تعیین کننده دارند.

یکی از تبعات این امر بالا رفتن سطح دانش متعارف دانش آموزان است که هماهنگی با دوره های آموزشی را بر هم می زند. در چنین شرایطی استفاده از فناوری های اطلاعاتی و انفورماتیکی در مدارس هوشمند، امکان به روز نمودن اطلاعات علمی معلمان و ارتقاء مهارتهای تدریس ایشان را فراهم می آورد به طوریکه آنها می توانند با استفاده از امکانات موجود در این مدارس برآورد صحیحتر و دقیقتری از دانش متعارف دانش آموزان کسب نموده و دوره های آموزشی و مطالب درسی را با دانش متعارف دانش آموزانشان هماهنگ سازند.


ب) از سوی دیگر برنامه های آموزشی در مدارس سنتی، اکثراً به صورت معلم محور بوده و با استعدادها، تواناییها، نیازها و شیوه های یادگیری دانش آموزان که هر یک آهنگ مخصوص خود را دارد، متناسب نیستند. مدارس هوشمند به دلیل برنامه های درسی انعطاف پذیر،امکان تدریس با شیوه های نوین، داشتن طیف وسیعی از برنامه ها و روشهای آموزشی و محوریت بخشیدن به نقش دانش آموز (با در نظر گرفتن تفاوتهای فردی و توجه بیشتر به نیازها، علائق و استعدادهای آنان) می توانند در جهت از بین بردن و یا کاهش دادن این شکاف آموزشی مؤثر و مفید فایده باشند و درواقع هر دانش آموز بسته به استعداد خود می تواند آموزش ببیند و یا به عبارت دیگر سیستم آموزش نسبت به استعداد دانش آموزان متغیر است .


ج) جامعه اطلاعاتی آینده نیازمند افرادی است که بتوانند فناوری اطلاعات را خلاقانه در جهت رشد و توسعه به کار برند، در این عصر بی بهره مانده از دانش، بینش و مهارتهای روز، به بیکاری، نابرابریهای اجتماعی و در نتیجه پیدایش نارضایتی و تنش می انجامد و مدارس هوشمند نیز عمدتاً در جهت تأمین این نیازها برنامه ریزی شده اند چرا که در این مدارس دانش آموزان می آموزند که چگونه اطلاعات مورد نیاز خود را از طریق شبکه های اطلاعاتی استخراج نمایند، چگونه در مورد آنها بیندیشند و چگونه حاصل یافته های خود را در جهت حل مسائل و مشکلات خود و توسعه و پیشرفت جوامعشان به کار گیرند.



کلمات کلیدی :
تاریخ : 93/8/17:: 9:21 صبح
نویسنده : کشتکار
() نظر

 

 

دانش‌آموزان در مدرسه هوشمند نقش یاددهنده و یادگیرنده را برعهده دارند. در این مدرسه، برنامه درسی محدودکننده نیست و به دانش‌آموزان اجازه داده می‌شود از برنامه‌های درس خود فراتر گام بردارند. در این مدرسه روش تدریس براساس دانش‌آموز محوری است. تأکید بر مهارت فکر کردن و فراهم ساختن محیط یاددهی ـ یادگیری از راهبردها و خط مشی های مدرسه هوشمند است. 

منظور از مدارس هوشمند چیست ؟

در سال 1984، دیوید پرکینز و همکارانش در دانشگاه ها هاروارد، طرح مدارس هوشمند را به عنوان تجربه ای نوین در برنامه های آموزش و پرورش، با استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات ارائه نمودند.

 

 این طرح به تدریج در چند مدرسه اجرا گشت و بعدها تا حدودی توسعه یافت، به طوریکه امروزه برخی از کشورهای توسعه یافته در امر فناوری اطلاعات، همچون مالزی، از این مدارس جهت تربیت نیروی انسانی در برنامه های توسعه خود استفاده می کنند.

در تعریف این نوع مدارس گفته شده است که مدرسه هوشمند یک مدرسه و محیط آموزشی فیزیکی است که کنترل و مدیریت آن مبتنی بر فناوری رایانه و شبکه می باشد و محتوای اکثر دروس الکترونیکی و سیستم ارزشیابی و نظارت آن نیز هوشمند است ودر فرایند آموزش به تفاوت استعداد وتوانایی دانش آموز توجه می شود . بنابراین مهمترین ویژگیها و خصوصیات این مدارس عبارتند از :


الف) در مدارس هوشمند معلمان می توانند با استفاده از بانکهای اطلاعاتیو برنامه های نرم افزاری و غیره دروس جدیدی را با توجه به نیازها و علائق دانش آموزان طراحی نمایند و یا اینکه دروس موجود را تغییر داده و اصلاح نمایند بنابراین محتوای آموزشی دروس در این مدارس تا حدودی متفاوت با مدارس دیگر خواهد بود.

ب) دانش آموزان این مدارس، خود سرعت یادگیری خود را تعیین می نمایند. همچنین در این مدارس، ساعات یادگیری محدود به ساعات مدرسه نیست و دانش آموزان در هر لحظه که اراده کنند کلاسهای دلخواهشان را از طریق برنامه های رایانه ای یا ارتباط از راه دور در اختیار خواهند داشت.

ج) نقش معلمان در این مدارس تا حدود زیادی از آموزش و ارزشیابی دانش آموزان به پیگیری آموزش شخصی آنان تغییر می یابد و در نتیجه فرصت و فراغت بیشتری برای پرداختن به برنامه های رشد و بالندگی حرفه ای خود (مطالعه، برقراری ارتباطات و تعاملات سازنده و مؤثر با مکاران، ارتقاء سطح علمی و بهبود مهارتهای تدریس و ...) خواهند یافت.

د) در این نوع مدارس دانش آموزان اغلب بجای کیف های مملو از کتب حجیم، با کامپیوترهای کیفی (lab top) در سر کلاس درس حاضر می شوند. به عبارت دیگر در این مدارس علاوه بر مواد آموزشی رایج و کتابهای درسی، انواع نرم افزارها و درس افزارهای چند رسانه ای نظیر cd و... مورد استفاده قرار می گیرد.

ه) ارزشیابی از دانش آموزان در مدارس هوشمند به جای اینکه در مقاطع و نوبتهای فاصله دار (در پایان هر فصل یا هر ترم و ...) صورت پذیرد، همه روزه و به طور مداوم انجام می گیرد و تعدادی از این آزمونها هم به صورت on line واز راه دور می باشند.

‌و) در این مدارس دانش آموزان هنگام ورود و خروج از مدرسه، با کارت دیجیتالی که در اختیار دارند، والدین خود را از ساعت آمد و رفت خود مطلع می سازند(ارسال SMS ازطریق سیستم اتوماسیون مدرسه). والدین دانش آموزان نیز می توانند با یک آموزش ساده به سیستم ارزشیابی مدرسه متصل شده و به این وسیله از وضعیت وروند پیشرفت تحصیلی فرزند خود آگاهی یابند. معمولاً در این مدارس روزانه در پایان ساعات کلاسی یک E-Mail از طرف مدرسه جهت آگاهی والدین از وضع تحصیلی فرزندانشان در آن روز، به آنها ارسال می گردد.

‌ز) از آنجاییکه پاره ای از فعالیتهای مرسوم در مدارس دیگر، در این مدارس به کمک فناوری اطلاعات کاهش می یابد، کمیت و کیفیت تعاملات بین دانش آموزان، معلمان و والدین ارتقاء می یابد و در نتیجة هم افزایی یا سینرژی حاصل از تعاملات این سه گروه، امکان ایجاد شرایط یادگیری بهتر برای دانش آموزان فراهم می گردد.

علاوه بر موارد فوق نکته ای که درباره مدارس هوشمند حتماً بایستی مورد توجه قرار گیرد توجه به این مطلب است که فناوری اطلاعات در واقع به معنای فن بهره برداری از اندیشه‌های انسانی است که با سپردن امور شناخته شده، تکراری و غیرخلاق به ماشین از طریق خودکارسازی عملیات، اندیشه های انسانی را در جهت مکاشفه در ناشناخته ها آزاد می سازد.

بنابراین نباید به اشتباه این گونه تلقی گردد که در مدارس هوشمند، تکنولوژی جای افراد و اشخاص را می گیرد بلکه همچنان که پیتر دراکر(P.Drucker) نیز گفته است «کار یدی جای خود را به کار دانشی می دهد، اما نقش تعیین کننده انسان به عنوان حاکم سازمانی همچنان برقرار و مستدام خواهد ماند» , و بنابراین استفاده از تکنولوژیهای مذکور تنها به عنوان ابزاری در جهت رسیدن به هدف آموزش و تعلیم و تربیت کارآمدتر و متناسب با آهنگ فزاینده تغییرات در دنیای حاضر می باشد.

مدرسه هوشمند (smart school) در واقع مرحله برتری در کاربری فناوری اطلاعات در نظام آموزش کشور است . مدرسه هوشمند ، مدرسه ای است که مدیریت و کنترل آن مبتنی بر فناوری شبکه و رایانه است و محتوای بیشتر درسهای آن الکترونیکی است ، و نظام ارزشیابی و نظارت آن نیز هوشمند ( الکترونیکی) است

تعریف مدرسه هوشمند 

مدرسه هوشمند مدرسه یی است که علاوه بر استفاده از امکانات فیزیکی مدرسه و برنامه هایی مانند سایر مدارس تلاش دارد تا با تجهیز به امکانات رایانه یی و فناوری های مربوطه کنترل و مدیریت خود را بر این اساس مبتنی کند و محتوای اکثر دورس را الکترونیکی کرده و ارزشیابی و نظارت سیستم را هوشمند گرداند .

 در اینگونه مدارس سیستم بر روی کامپیوتر مرکزی مدرسه نصب می شود و با اتصال به تعداد زیادی از خطوط تلفن در طول شبانه روز آماده ارایه خدمات است . این سیستم امکانی را فراهم می آورد تا دانش آموزان ، اولیا و معلمین و کادر مدرسه در تعامل همیشگی و پویا برنامه خود را به پیش برند .

امکان اطلاع رسانی صوتی و تصویری ، ارتباط با مربیان ، ارایه انتقادات و پیشنهادات ، پرسش و پاسخ و سایر موارد ضروری از جمله کارکردهای مدارس هوشمند است . در این مدارس دانش آموزان با داشتن یک کامپیوتر در منزل همیشه با سیستم مدرسه خود در ارتباط خواهند بود لذا می توان گفت مدارس هوشمند هیچ وقت تعطیل نخواهد بود . البته لازم است این نکته یادآوری شود که مدارس هوشمند بستر لازم برای مدارس مجازی نیز فراهم شود .

از جمله مهمترین ویژگی های مدارس هوشمند این است که دانش آموزان با تفکر مستقل و ابراز خلاقیت توانمندی خود را به کار می گیرند و فضای حاکم موجب به کارگیری توانمندی های مربیان ، معلمان و اولیا برای تقویت آموزش و پرورش می گردد و بطور کلی محیط مدرسه مشوق یادگیری و باعث ایجاد انگیزه و رغبت در مجموعه می شود .

مهمترین اهداف مدارس هوشمند

افزایش مشارکت عناصر مرتبط با سیستم مدرسه بویژه اولیا ، مربیان و دانش آموزان و فراهم کردن امکان تعادل بیشتر آنان با یکدیگر مهمترین هدف یک مدرسه هوشمند است . از طرفی دانش آموزان در چنین مدرسه یی با فناوری الکترونیکی آشنا می شوند و توانمندی فردی خود را از این طریق افزایش می دهند . رشد همه جانبه در این سیستم یکی دیگر از اهداف مورد نظر است چرا که با تسلط به تمام مجموعه و بازخودگیری از روند پیشرفت توسط دانش آموزان آنان بخوبی نقاط قوت و ضعف خود را تشخیص می دهند و به یاری سیستم برای رفع آن تلاش می کنند .

 ایجاد تنوع و خارج شدن از شیوه یکنواخت و سنتی آموزشی از جمله اهدافی است که در صورت اجرای دقیق طرح می تواند بازده کاری را در مدرسه افزایش دهد .

دانش آموز در این سیستم با اهمیت زمان آشنا شده و بخوبی می آموزند که چگونه می توان در کمترین زمان به خواسته ها و نیازهای خود از طریق استفاده از فناوری ارتباطی نایل آمد .

مهمترین دلایل تاسیس مدارس هوشمند عبارتند از :


الف) امروزه به علت رشد فناوریهای رایانه ای، سرعت نقل و انتقالات اطلاعاتی و مسأله انفجار دانش، اطلاعات و دانش به سهولت و سرعت می تواند در اختیار همگان قرار گیرد و دیگر مانند گذشته مدرسه تنها چهار چوبی نیست که معلم بخواهد دانش، مهارت و ارزشها را در آن به دانش آموزان منتقل کند بلکه چهارچوبهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و وسائل ارتباط جمعی در شکل پذیری پنداره های دانش آموزان نقشی تعیین کننده دارند.

یکی از تبعات این امر بالا رفتن سطح دانش متعارف دانش آموزان است که هماهنگی با دوره های آموزشی را بر هم می زند. در چنین شرایطی استفاده از فناوریهای اطلاعاتی و انفورماتیکی در مدارس هوشمند، امکان به روز نمودن اطلاعات علمی معلمان و ارتقاء مهارتهای تدریس ایشان را فراهم می آورد به طوریکه آنها می توانند با استفاده از امکانات موجود در این مدارس برآورد صحیحتر و دقیقتری از دانش متعارف دانش آموزان کسب نموده و دوره های آموزشی و مطالب درسی را با دانش متعارف دانش آموزانشان هماهنگ سازند.

ب) از سوی دیگر برنامه های آموزشی در مدارس سنتی، اکثراً به صورت معلم محور بوده و با استعدادها، تواناییها، نیازها و شیوه های یادگیری دانش آموزان که هر یک آهنگ مخصوص خود را دارد، متناسب نیستند.

مدارس هوشمند به دلیل برنامه های درسی انعطاف پذیر، امکان تدریس با شیوه های نوین، داشتن طیف وسیعی از برنامه ها و روشهای آموزشی و محوریت بخشیدن به نقش دانش آموز (با در نظر گرفتن تفاوتهای فردی و توجه بیشتر به نیازها، علائق و استعدادهای آنان) می‌توانند در جهت از بین بردن و یا کاهش دادن این شکاف آموزشی مؤثر و مفید فایده باشند ودرواقع هر دانش آموز  بسته به استعداد خود می تواند آموزش ببیند و یا به عبارت دیگر سیستم آموزش نسبت به استعداد دانش آموزان متغیر است .

ج) جامعه اطلاعاتی آینده نیازمند افرادی است که بتوانند فناوری اطلاعات را خلاقانه در جهت رشد و توسعه به کار برند، در این عصر بی بهره مانده از دانش، بینش و مهارتهای روز، به بیکاری، نابرابریهای اجتماعی و در نتیجه پیدایش نارضایتی و تنش می انجامد و مدارس هوشمند نیز عمدتاً در جهت تأمین این نیازها برنامه ریزی شده اند چرا که در این مدارس دانش آموزان می‌آموزند که چگونه اطلاعات مورد نیاز خود را از طریق شبکه های اطلاعاتی استخراج نمایند، چگونه در مورد آنها بیندیشند و چگونه حاصل یافته های خود را در جهت حل مسائل و مشکلات خود و توسعه و پیشرفت جوامعشان به کار گیرند.


هفت اصل کلیدی در مدارس هوشمند عبارتند از:


1) دانش خلاق 2)استعداد یادگیری 3)توجه به فهم مطالب 4) آموختن با هدف تسلط و انتقال آن 5) ارزیابی آموخته‌ها به شکل متمرکز 6) غلبه بر مشکلات 7) مدرسه به عنوان یک سازمان آموزشی.



در مدارس هوشمند کامپیوتر جایگزین تخته سیاه و CD جای دفتر مشق را می‌گیرد. دانش‌آموزان می‌توانند از طریق اینترنت اطلاعات بسیاری را درباره هر موضوع که بخواهند بدست آورند. در این سیستم معلم و شاگرد هر دو تولید محتوای الکترونیکی و درس را به صورت CD ارائه می‌کنند.

 در این مدارس آموزش منحصر به معلم نیست و دانش‌آموز نقش اساسی در آموختن مباحث علمی دارد. دبیران با استفاده از محتوای درسی الکترونیکی موجب تفهیم بهتر مطالب درس و صرفه‌جویی در وقت می‌شوند و دانش‌آموزان هم این فرصت را دارند که توانایی و قابلیتهای خود را آشکار و به تولید محتوا بپردازند.


در این گونه مدارس کسب موفقیت دست‌یافتنی است و میزان آن به تلاش و پیگیری دانش‌آموزان و هدایت صحیح و جهت دار بستگی دارد. در این روش روح پژوهش و جست‌وجوگری،‌ جایگزین روحیه بی‌هدف دانش‌آموز خواهد شد. در این روش رکن اصلی برای هرگونه تغییر، تغییر در فکر است و ابزار و امکانات تنها وسیله‌ای برای جامه عمل پوشاندن به افکار هستند.


در مدارس هوشمند معلمان می‌توانند به جای اینکه تلاش کنند خودشان پاسخی برای پرسشهای دانش‌آموزان پیدا کنند، از آنها بخواهند پاسخ پرسشهایشان را در کامپیوتر پیدا کنند و برای بقیه بازگو کنند.

مدارس هوشمند مدارسی هستند که مبانی توسعه آنها استفاده از فناوریهای نوین اطلاعات و ارتباطات می‌باشد و تفاوت آن با مدارس مجازی این است که در این مدارس دانش‌آموزان باید حضور فیزیکی داشته باشند اما در مدرسه مجازی، دانش‌آموز و معلم می‌توانند کیلومترها از هم فاصله داشته باشند. معلمان مدارس هوشمند الزامی به متخصص بودن در حوزه IT ندارند بلکه باید بتوانند از سیستم این مدرسه مطلع باشند و از امکانات آن خوب استفاده کنند. معلم باید خوب بداند که منابع در کجاها وجود دارند که وقتی دانش‌آموزان سؤالی مطرح کردند آنان را به منابع موردنظر راهنمایی کند.


ارتباط والدین با مدرسه، از طریق کامپیوتر انجام می‌گیرد و این امکان را دارند که با مدیر یا معلمان مدرسه ارتباط برقرار کنند و از وضعیت تحصیلی فرزند خود آگاه شوند.
کتابخانه این مدرسه، یک کتابخانه الکترونیکی است و دانش‌آموز می‌تواند به صورت Online از آن استفاده نماید. محیطهای گفت‌وگو، بحث و پرسش و پاسخ به صورت همزمان و ناهمزمان دراین مدرسه فعال است.


افزایش استفاده ازکامپیوتر در آموزش به یک نیاز تبدیل شده است. ما برای عقب نماندن از قافله جامعه جهانی که به سرعت نقش رایانه‌ها را در مشاغل گسترش می‌دهد به سیستم آموزش متناسب این عصر نیازمندیم. اما از این موضوع نیز نباید قافل باشیم که استفاده از انواع نرم‌افزارها و محتواهای آموزشی غیراستاندارد می‌تواند لطمات جبران‌ناپذیری به آموزش وارد و یادگیرندگان را دچار سردرگمی کند.

 برای ایجاد مدرسه هوشمند و یا کلا ورود فناوری اطلاعات به مدارس وزارت آموزش و پرورش باید به دنبال ایجاد بانکهای اطلاعاتی قوی و هماهنگ باشد که بتواند شبکه آموزشی قوی استاندارد را اتخاذ کند تا خدمات محتوایی و آموزشی را به راحتی در دسترس مدرسه قرار دهد. با امید به اینکه مدارس هوشمند راهی باشد در جهت رشد فکری دانش‌آموزان این مرز و بوم.

با گسترش فناوری های ارتباطی و توسعه امکانات تکنولوژیکی در عرصه ارتباط ، تمام سازمانی خود را به سمت مکانیزه کردن سوق دهند تا از این طریق بر سرعت و دقت انجام کارها افزوده و احتمال خطا توسط نیروی انسانی را کاهش دهند .

نظام آموزش و پرورش نیز به نوبه خود با وارد کردن فناوری های ارتباطی در این عرصه تلاش کرده تا حداکثر بهره برداری را از این دستاورد بشری داشته باشد . مدارس هوشمند در دنیا حاصل به کارگیری از این امکانات است . کشور مالزی در سال 1998 برای اولین بار به عنوان نخستین کشوری بود که مدارس هوشمند را در نظام آموزش و پرورش راه اندازی کرد و با ارایه الگوی موفق توانست تجربه خود را به سایر کشورها نیز منتقل کند و امروزه علاوه بر مالزی دیگر کشورها نیز برای هوشمند کردن مدارس خود اقدام کرده اند که بطور مثال می توان از فرانسه به عنوان کشوری موفق در این عرصه نام برد .

شورای عالی آموزش و پرورش کشورمان نیز در سال 1380 موضوع مدارس هوشمند را برای نخستین بار مطرح کرد که با تایید و تصویب این شورا مقرر گردید از سال 81 این مدارس راه اندازی شوند اما به دلایلی کار متوقف شد تا اینکه با تامین اعتبار و تصویب مجدد این کار آغاز شد.لذا به همین دلیل ضمن تبیین این موضوع به اهداف و موانع آن اشاره خواهیم داشت .

 

 

 

منابع

:? تافلر ,الوین (1373) شوک آینده , ترجمه حشمت الله کامرانی 
? توما , ژان (1369) مسائل جهانی آموزش وپرورش , مترجم احمد آقازاده
? ساعتچی , محمود (1376) , روانشناسی کاربردی برای مدیران 
? سلیملنی , آمنه (1382) , شش اصل یادگیری در جوامع فناورانه(تکنولوژیک) , اینترنت
? طوسی , محمد علی (1375) , فصلنامه مدیریت در آموزش و پرورش
? مجیدی , اردوان (1380) نظام برتر 
? مشایخ , فریده (1379) , دیدگاههای نو در برنامه ریزی آموزشی 
? مورهد , گریفین(1380) , رفتار سازمانی ترجمه الوانی ومعمار زاده
? نیکنامی , مصطفی (1377) , نظارت وراهنمایی آموزشی

  *از طریق لینک زیر  شیوه نامه  هوشمند  سازی مدارس   وزارت  آموزش و پرورش را دانلود نمایند:

دانلود شیوه نامه مدارس هوشمند

**آنچه از نظر گذشت ازسایت  http://www.fekreno.org گرفته شده است.


برچسب‌ها: مدرسه هوشمند, چرایی مدارس هوشمند, محدودیت های مدارس هوشمند




کلمات کلیدی :
تاریخ : 93/8/17:: 9:20 صبح
نویسنده : کشتکار
() نظر

 

هدف از ایجاد این‌گونه مدارس عبارتست از:

رشد همه جانبه دانش‌آموزان (ذهنی ، جسمی ، عاطفی و روانی) 

ارتقاء توانایی‌ها و قابلیت‌های فردی 

تربیت نیروی انسانی متفکر و آشنا به فن‌آوری 

افزایش ارتقاء و مشارکت مردمی

پیش‌نیازها جهت اجرای مدارس هوشمند

با توجه به اهداف مدرسه هوشمند و با توجه به نوع جهت‌گیری آن در تربیت دانش‌آموزان، نیاز به تجهیزات و امکاناتی دارد که در مدارس سنتی به آن نیازی نیست. این تجهیزات شامل موارد زیر است:

تجهیزات سخت‌افزاری و شبکه شامل: 
سرور 

رایانه شخصی به تعداد مورد نیاز 

چاپگر و اسکنر 

تجهیزات Active / Passive شبکه 

پهنای باند متناسب برای شبکه WAN 

نرم‌افزار شامل: 

وب ‌سایت 

نرم‌افزارهای پایه 

نرم‌افزارهای آموزشی چند رسانه‌ای 

نرم‌افزارهای ساخت محتوای دروس 

نرم‌افزارهای کاربردی 

نرم‌افزار اتوماسیون اداری 

تجهیزات تامین برق اضطراری

برای ایجاد این نوع مدارس ابتدا باید یک برنامه دراز مدت را مدنظر داشت به عنوان مثال مدرسه‌ای که امروز به نام هوشمند ایجاد می‌شود ممکن است حتی بیشتر از 10 سال طول بکشد تا ابزار خود را که شامل زیر‌ساخت ارتباطی، محتوای مناسب، آموزش معلمین، تغییر روش‌های آموزشی و فرهنگ‌سازی والدین است، کامل کند.

با توجه به آنچه گفته شد اکنون به بیان اهداف مداری هوشمند خواهیم پرداخت:

تبیین اهداف مدارس هوشمند

اهداف،مقاصد مورد انتظار در دوره های زمانی بلند مدت می باشند.اهداف مدارس هوشمند به نحوی تبیین می شوند که در راستای اهداف سازمان بوده و مسیر را برای نیل به این اهداف هموار سازند.

همچنین اهداف مدارس هوشمند در راستای چشم انداز مدارس هوشمند تدوین می گردند تا نیل به این اهداف،رسیدن به چشم انداز را ممکن تر سازند.اهداف سازمان جهت گیریهای کلان آن را مشخص و مصوب نموده اند.این جهت گیری های کلان بعنوان مبنایی برای هم راستایی اهداف مدارس هوشمند با سازمان مورد نظر قرار می گیرد.

*استمرار فرایند یادگیری دانش آموزان در خارج از مدرسه

*ایجاد محیطی پویا و جذاب برای شکوفایی کامل استعدادها و بروز خلاقیت های فردی و جمعی دانش آموزان

*افزایش حضور،پشتیبانی و مشارکت والدین و گروه های ذینفع در فرایند یادگیری دانش آموزان

*همراه نمودن کادر آموزشی مدارس با روندهای نوین آموزشی مبتنی بر نیازمندیهای جامعه دانش بنیان

*ایجاد محیطی مناسب جهت ارزیابی های مستمر و متناسب با استعداد و پیشرفت دانش آموزان

*فراهم نمودن فضای مشارکت و تمایل دانش آموزان و معلمین در فرایندهای یاددهی یادگیری

*ترویج یادگیری تجربی،پژوهش محوری و دانش آموز محوری در فرایندهای آموزشی

*توسعه ی مهارتهای ادراکی،کلامی،اجتماعی،حرفه ای تخصصی دانش آموزان

*تدوین راهبردهای توسعه مدارس هوشمند



راهبردها،مسیرها و راهکارهایی برای رسیدن به اهداف هستند.در صورتیکه اهداف را از جنس مقصد به شمار آوریم راهبردها از جنس مسیر رسیدن به مقصد هستند.

یکی از مهمترین ارکان برنامه های راهبردی فناوری اطلاعات،راهبردها می باشند.در قالب راهبردها راهکارهای کلان برای رسیدن به اهداف مشخص و مدون می شوند.هر راهبرد در اصل راهکاری است که از میان چندین راهکار و یا گزینه انتخاب می شود.

برای تعیین راهبردها از تحلیل ها  و ابزار های مختلفی استفاده می شود.در برنامه ریزی راهبردی فناوری اطلاعات معمولا از تحلیل نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدید استفاده می شود.

در تحلیل نقاط قوت و ضعف و فرصت و تهدید سعی میشود تا با شناسایی نقاط قوت وضعف مدرسه هوشمند و تعیین فرصت ها و تهدیدهای موجود در زمینهد بهره گیری از فناوری اطلاعات،راهبردها به گونه ای تبیین می شوند تا حداکثر استفاده از نقاط قوت و فرصتها صورت گرفته،نقاط ضعف برطرف شده و برای رویارویی با تهدیدها چاره اندیشی شود.


موانع موجود در راه به کارگیری موثر تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات در نظامهای آموزشی و توسعه مدارس هوشمند

اصولاً هر گونه تغییر و نوآوری در ابتدا با مخالفت هایی روبرو می شود چرا که از آنجایی که نظم موجود را به هم می زند و نگرانی هایی با خود به همراه دارد، نوعی مخالفت و مقاومت منفی را در انسانها بر می انگیزد.

مدارس هوشمند نیز از این قاعده استثناء نمی باشد و طبیعی است که عده از مردم و مسئولین (به ویژه مسئولان با سابقه و دارای تجارب سنتی)، به سادگی تسلیم اینگونه برنامه ها نشوند. (علی الخصوص که نگرانیهایی از قبیل احتمال عدم موفقیت دانش آموزان این مدارس در کنکور، و امکان بروز مشکلات عاطفی و دلزدگی دانش آموزان نسبت به این سیستم مدرسه ای جدید و این شیوه از آموزشها و ... مطرح می گردد.)

ناکافی بودن نیروی انسانی متخصص و اموزش دیده، و کمبود منابع مالی و فیزیکی جهت تجهیز مدارس هوشمند به سیستمهای رایانه ای و تجهیزات و ملزومات مورد نیاز این مدارس یکی دیگر از مشکلات موجود در زمینه توسعه مدارس هوشمند می باشد.

با این وجود نمی توان این عامل را مهمترین مانع بر سر راه تاسیس و توسعه اینگوونه مدارس دانست چرا که نتایج مطالعات و پژوهش های انجام شده حاکی از ان است که مسأله مهمتر ساختارهای سازمانی موجود در نظامهای آموزشی، فرهنگ و توانایی به کارگیری از ابزارها و امکانات، شرایط محیطی و از همه مهمتر درک افکار عمومی از این پدیده است.

به عنوان نمونه عملاً عدم وجود فرهنگ صحیح استفاده از فناوری اطلاعات در بین مردم و مسئولان و به ویژه معلمان و متولیان امر آموزش و پرورش، موانعی جدی را بر سر راه اشاعه و توسعه مدارس هوشمند پدیده آورده است و بنابراین لازم است که اینگونه مشکلات شناسایی گشته و بوسیله آموزشها و اطلاع رسانهای مناسب در جهت رفع آنها اقدام گردد. در همین زمینه از آنجاییکه موفقیت هر گونه نوآوری آموزشی در آموزش و پرورش منوط به رضایت و پذیرش این نوآوریها توسط معلمان می باشد , باید بوسیله آموزشهای مناسب، مشارکت دادن معلمان در طراحی برنامه ها و استفاده از نظرات آنها در برنامه ریزیها، فرهنگ پذیرش و استقبال از کاربرد شیوه های نوین آموزشی را در آنان ایجاد نمود، در غیراینصورت طبیعی است که معلمان احساس کنند که اینگونه نوآوریها امنیت شغلی آنان را به مخاطره می اندازد و آنها را به مثابه تجاوز به حیطه صلاحیت و تخصص خود قلمداد نمایند.


و بالاخره عده ای از صاحبنظران نیز بر این باورند که به دلیل عدم بستر سازی های مناسب برای پیاده سازی اصول اولیه مدارس هوشمند، راه اندازی اینگونه مدارس موفقیت آمیز نخواهد بود و تنها در صورتی می توان به موفقیت این مدارس امیدوار بود که فعالیتهای دولتی و تعاملات بین دولت و شهروندان نیز به صورت الکترونیکی انجام شود و یا به عبارتی دولت الکترونیک پیاده سازی شود.


بروز تحولات گسترده در زمینه کامپیوتر و ارتباطات، تغییرات عمده‌ای را در عرصه‌های متفاوت حیات بشری به دنبال داشته است.

در سالیان اخیر فناوریهای اطلاعات و ارتباطات، بیشترین تأثیر را در حیات بشریت داشته‌اند. دنیای ارتباطات و تولید اطلاعات به سرعت در حال تغییر بوده و داده و اطلاعات به سرعت و در زمانی غیرقابل تصور به اقصی نقاط جهان منتقل و در دسترس استفاده‌کنندگان قرار می‌گیرد. بدون شک مهمترین و در عین حال بزرگترین پیشرفت در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات به ابداع اینترنت، برمی‌گردد.


فناوری اطلاعات و ارتباطات، تحولات گسترده‌ای را در تمامی عرصه‌های اجتماعی بشریت به دنبال داشته و تأثیر آن بر جوامع بشری به گونه‌ای است که جهان امروز به سرعت در حال تبدیل به یک جامعه اطلاعاتی است. جامعه‌ای که در آن دانایی و میزان دسترسی و استفاده مفید از دانش،‌ دارای نقش محوری و تعیین کننده است.


فناوری اطلاعات، به عنوان عمده‌ترین محور تحول و توسعه در جهان منظور شده است. کامپیوتری شدن بسیاری از امور جاری مردم، انجام بسیاری از کارهای روزمره بانکی با استفاده از اینترنت و شبکه‌های ارتباطی در منزل، آموزش الکترونیکی و مجازی و عدم نیاز به حضور در کلاسهای درس، توسعه و ترویج تجارت الکترونیکی از دستاوردهای فناوری اطلاعات است و در رفاه و آسایش مردم نقش دارند.


امروزه مدیریت دانش در نظامهای اطلاع‌رسانی کامپیوتری به صورت قابل ملاحظه‌ای مورد توجه قرار گرفته است. سازماندهی و مدیریت دانش و به دنبال آن مدیریت اطلاعات، نقش اساسی را در انتقال دانش فردی به دانش سازمانی ایفا می‌کنند.

همچنین مدیریت اطلاعات و منابع آموزشی در محیط آموزش الکترونیکی اهمیت ویژه‌ای دارد. از آنجا که نظامهای یادگیری الکترونیکی اطلاعات بسیاری را نگهداری می‌کنند،‌ ایجاد این چنین محیطهایی باید به گونه‌ای انجام شود که کاربران بتوانند از اطلاعات موجود استفاده مفید و مؤثری داشته باشند.


آموزش، رکن اصلی در توسعه پایدار هر کشور است و آموزش الکترونیکی، امروزه از جدیدترین‏، مؤثرترین و مطمئن‌ترین روشها در توسعه آموزشهای فردی و سازمانی است.
سیستم نوین آموزش الکترونیکی فواید و مزایای منحصر به فردی را برای افراد، سازمانها و مراکز آموزشی به همراه دارد. در گذشته تمامی آموزشهای کارکنان در شرکتها و سازمانها به شیوه کلاسهای حضوری برگزار می‌گردید که در آن محوریت کلاس با مربی آموزش بود. با ظهور اینترنت، آموزش الکترونیکی باعث گسترش دامنه آموزش و باعث به اشتراک گذاشتن دانش و اطلاعات شد.
بحث و نتیجه گیری یکی از مهمترین ویژگیهای عصر حاضر شتاب فزاینده تحولات علمی، تکنولوژیکی، اجتماعی و ... در آن است.

در چنین زمانی که تنها پدیده با ثبات تغییر و بی ثباتی است، جوامع انسانی و سازمانها برای بقا، پویایی و ایجاد تحولات سازنده در آینده ناگزیر از دستیابی به گرایشهای نوین می باشند چرا که به گفته تافلر «تنها با بهره گیری خلاقانه از تغییر برای هدایت خود تغییرات است که می توان از آسیب شوک آینده در امان ماند و به آینده ای بهتر و انسانی تر دست یافت .

از سوی دیگر تقریباً در همه جوامع از نهاد آموزش و پرورش انتظار می رود که ضمن باز آفرینی در فرهنگ و انتقال از روشهای ارزشمند پیشینیان به نسل آینده، سر منشا تغییرات و نوآوریهای اجتماعی باشد، زیرا دستگاه آموزش و پرورش بنا به رسالت خود زیربنای اصلی شخصیتها و دیدگاههای اجتماعی را پدید می آورد و بنابراین اگر در این راه کوشش و جدیت متعارف را به عمل آورد، توقع و انتظار نوآوری در جامعه سهل تر خواهد بود.

این مطلب بدان معنی است که دستگاه آموزش و پرورش باید بتواند علاوه بر هماهنگ نمودن خود با تحولات جامعه امروزی سمت و سوی دگرگونیها و تغییرات آینده را پیش بینی نموده و تغییرات را در جهت ایجاد تحولات مطلوب در آینده، هدایت نماید.


در همین راستا یکی از رویکردهایی که می تواند در جهت پاسخگویی به نیاز فوق در نظامهای آموزشی مفید واقع گردد و امروزه در بسیاری از کشورهای توسعه یافته اجرا شده و یا در حال اجرا شدن است، گسترش استفاده از فناوریهای اطلاعات و ارتباطات در نظامهای آموزشی و به تبع آن تأسیس و توسعه مدارس هوشمند است.

این گونه مدارس در واقع به نوعی اختراع فلسفه و مفهومی جدید از تعلیم و تربیت بوده و با کنار گذاشتن یکسری از بازدارنده های سنتی، سعی در به کارگیری فناوری اطلاعات برای ارائه آموزش دارند.

آموزش مؤثر در اینگونه مدارس مستلزم آن است که دانش آموازن نقش های جدیدی را در فرایند یادگیری بپذیرند، بدین ترتیب که جستجوگران اطلاعات باشند، تا بتوانند در مورد ارزش اطلاعات وسیعی که در شبکه جهانی اینترنت برای استفاده آنان موجود است به داوری و ارزشیابی بپردازند.

در چنین شرایطی نقش معلم ها نیز از انتقال دانش و معلومات، به تسهیل گر فراینده یادگیری تغییر می یابد، آنان نیز بایستی به گونه ای تلاش نمایند که دانش آموزان اعتماد به نفس، راهبردهای مدیریت اطلاعات و مهارتهای نفی لازم را کسب کنند تا بتوانند در زندگی روزمره و در محیط کار خود ابزارهای فناورانه و ارتباط جمعی را با موفقیت راه اندازی کنند و مورد استفاده قرار دهند.


اما همچنان که اشاره گشت مانند هر گونه نوآوری آموزشی دیگر در دستگاه آموزش و پرورش موانعی بر سر راه تأسیس و توسعه این مدارس وجود دارد که عمده ترین آنها مشکلات فرهنگی و ساختاری می باشند.

در 50 سال اخیر خیلی تغییرات در زندگی بشری اتفاق افتاده است , شما اگر به اطراف زندگی خود نگاه کنید شاهد این مدعا هستید اما متاسفانه کلاس های درس نسبت به 50 سال قبل هیچ تغییری نکرده است وهمچنان با تخته سیاه وگچ آموزش انجام می پذیرد . اگر برای مسئولان و متولیان امر، معلمان و مردم این موضوع که زمان تکرار شیوه های سنتی به اتمام رسیده است، قابل پذیرش نباشد در آن صورت هرگز شیوه های جدید نخواهند پذیرفت، زیرا زیربنای «تغییر دادن» و «تغییر یافتن» آمادگی و علاقمندی برای پذیرش آن است، در غیر این صورت تغییر لزوماٌ اتفاق نمی افتد، نتایج پیش بینی شده را به همراه ندارد و همواره با مقاومت و حالتهای تدافعی افراد همراه است.

نکته مهم دیگری که بایستی در همین راستا مورد مداقه قرار گیرد آن است که بدانیم فناوری ابزار است و بکارگیری کارآمد هر نوع فناوری از اندیشه، فرهنگ و مناسبات عمیق اجتماعی نشأت می گیرد. بنابراین برای بهره گیری موثر و کارآمد از فناوری اطلاعات، به ویژه در توسعه آموزش نیازمند بهبود رویکردها، بازبینی سیاست های آموزشی، سازمان دهی مجدد محتوا، بهسازی نیروی انسانی، طراحی برنامه های درسی اثر بخش و تحول معیارهای فرهنگی برای فراهم کردن همزیستی با فناوری نوین هستیم.


و بالاخره نوشتار حاضر را با فرمایش گرانسنگ حضرت امام صادق (ع) به بیان می بریم که فرموده اند «کسی که بدون کسب هماهنگی و بینش اقدام به عمل کند رهرو بیراهه رویی را ماند که شتاب حرکت و سرعت سیر وی، جز بر دوری از اهداف و مقاصدش نیفزاید.»

هدف آموزش و پرورش در کشور ما رشد و پرورش همه جانبه (رشد عقلانی، جسمانی، عاطفی و اجتماعی) دانش آموزان به گونه ایست که ضمن التزام به ارزشهای اسلامی، ملی و اخلاقی، به کمال بالقوه خویش نائل آمده، آگاه به مسائل روز جهان و مبتکر و توانمند در جهت حل مسائل و مشکلات خود و جامعه و ساختن آینده ای مطلوبتر باشند.

در همین راستا ایده ی مدارس هوشمند و یا هر گونه نوآوری آموزشی دیگر در آموزش و پرورش در صورتی که بتواند ما را در رسیدن به این هدف یاری نماید ارزشمند خواهد بود. رشد جوانان، توسعه آموزش و پرورش و توسعه ملی در گرو توجه خاص به نیروی انسانی در آموزش و پرورش است اگر می خواهیم آموزش معنا پیدا کند، خلاقیتها بارور گردد، بهره وری نیروی انسانی بالا رود و اهداف و معیارهای بالایی از عملکرد بدست آید، باید تحولی فکری و تعهدی اخلاقی در قبال مأموریت جدید آموزش و پرورش در جهان متحول امروزی و قرن نامطمئن آینده در تک تک آحاد و مسئولان و مجریان آموزش و پرورش کشور به وجود آید .

کاربرد تکنولوژیهای جدید در سیستم آموزش و پرورش ما امید کارآیی کلاسها را افزایش می دهد و ایجاد شیوه یادگیری مداوم در دانش آموزان و یادگیریهای رسمی و غیررسمی خارج از کلاسهای درس را ممکن می سازد. بنابراین لازم است که با فراهم آوردن هماهنگی های لازم و تمهیدات کافی در این رابطه، زمینه بهره مندی نظام آموزشی کشورمان را از منافع این گونه فناوریهای نوین، ایجاد نماییم.


با امید آن که با گسترش و اجرایی شدن طرح اینگونه مدارس در سراسر کشور، شاهد حرکت سریع و پویا به سمت هوشمند شدن واقعی آموزش در ایران عزیزمان باشیم. کیفیت واقعی آموزش زمانی محقق می شود که بتوانیم هر دانش آموز را به آن نسبت که توانایی، استعداد و علاقه دارد به سمت بهترین مسیر و جهت در زندگی هدایت کنیم. آموزش و پرورش ما باید از روزمرگی خارج شود تا دغدغه¬های والای تربیتی، مجال به عرصه عمل درآمدن پیدا کنند. 

منابع

:? تافلر ,الوین (1373) شوک آینده , ترجمه حشمت الله کامرانی 
? توما , ژان (1369) مسائل جهانی آموزش وپرورش , مترجم احمد آقازاده
? ساعتچی , محمود (1376) , روانشناسی کاربردی برای مدیران 
? سلیملنی , آمنه (1382) , شش اصل یادگیری در جوامع فناورانه(تکنولوژیک) , اینترنت
? طوسی , محمد علی (1375) , فصلنامه مدیریت در آموزش و پرورش
? مجیدی , اردوان (1380) نظام برتر 
? مشایخ , فریده (1379) , دیدگاههای نو در برنامه ریزی آموزشی 
? مورهد , گریفین(1380) , رفتار سازمانی ترجمه الوانی ومعمار زاده
? نیکنامی , مصطفی (1377) , نظارت وراهنمایی آموزشی

  *از طریق لینک زیر  شیوه نامه  هوشمند  سازی مدارس   وزارت  آموزش و پرورش را دانلود نمایند:

دانلود شیوه نامه مدارس هوشمند

**آنچه از نظر گذشت ازسایت  http://www.fekreno.org گرفته شده است.


برچسب‌ها: مدرسه هوشمند, چرایی مدارس هوشمند, محدودیت های مدارس هوشمند



کلمات کلیدی :
تاریخ : 93/8/17:: 9:14 صبح
نویسنده : کشتکار
() نظر

 

تاریخچه رسانه‌های عمومی
در حدود 160 سال قبل با منتشر شدن کاغذ اخبار به مدیریت میرزای شیرازی، ایران وارد جهان رسانه‌ای شد و این در حالی است که در غرب این تاریخ به 400 سال پیش برمی‌گردد.
خصوص?ات ?ک رسانه:
رسانه‌ها بستر و مجاری طبیعی تهیه و توزیع اطلاعات در جامعه برای شهروندان هستند و موجب می‌شوند که نیروهای اجتماعی ضمن وقوف و آگاهی به حقوق خویش، سهم خود را از قدرت طلب نمایند.
نگاهی اجمالی به تلاش‌های در حال انجام در حوزه رسانه‌های منطقه‌ای و جهانی، این واقعیت تلخ را آشکار می‌سازد که تقریباً تمامی رسانه‌های مسلط جهان اعم از مکتوب، صوتی و تصویری عملاً به ابزاری برای استکبار جهانی تبدیل گردیده اند؛ در جهت ترسیم سیاست‌های بین‌المللی و منطقه‌ای و ترویج فرهنگ غربی و لیبرالیسم سکولاریسم و نفی تنوع فرهنگی و تشویق به تمرد از اصول و ارزش‌های اسلامی و ملی.
پیدایش انواع رسانه‌های نوین، شیوه اطلاع رسانی را دگرگون کرده است. به طوری که رسانه در میان رویداد و مردم، مسیری مجازی ایجاد کرده و در مدل‌های رسمی، نیمه رسمی یا غیر رسمی که بر خبرگزاری‌ها و سایت‌های رسمی، وبلاگ‌ها و سایت‌های نسبتا معتبر دلالت دارد، ساز و کار خاصی برای امر اطلاع رسانی و اطلاع‌یابی تعریف کرده است. پیدایش و توسعه رسانه‌های غیر رسمی یا نیمه رسمی جهانی با عنوان وبلاگ نیز که روزانه بر تعداد آن ها افزوده می‌شود، تاثیر بسزایی بر امر اطلاع رسانی در مدل‌های جدید با محوریت کاربر دارد. این مسئله حجم محتوای تولید شده را در جهان تا حد زیادی افزایش می‌دهد، از سویی دیگر میزان مشارکت اجتماعی کاربران را بیشتر کرده و به موازات آن آگاهی روزآمد کاربران را نیز ارتقاء می‌بخشد. در نتیجه ورود به عصر جامعه اطلاعاتی و تولد و گسترش رسانه‌های الکترونیکی و اینترنتی، مرز میان رویداد و مردم را باریک‌تر از قبل معرفی کرده است.
اهم?ت کاربرد رسانه‌ها:

1- شکل‌ده? تجارب ?ادگ?ری دست اول و ?ا نزد?ک به آن
2- ا?جاد انگ?زه ?ادگ?ری و کمک به تداوم آن
3- صرفه جو?? در زمان آموزش
4- ارتباط آسان‌تر و تفه?م بهتر
5- شکل‌ده? ?ادگ?ری سر?ع‌تر ، عم?ق‌تر و پا?دارتر
6- شکل‌ده? تجارب ?ادگ?ری ناممکن


کارکرد‌های رسانه‌ها:

در دوره گذار از جامعه سنتی به جامعه جدید، آنچه بیش از همه حائز اهمیت است چگونگی رشد رسانه‌ها است.
ویژگی اصلی رسانه‌ها، همه جا بودن آن‌هاست. رسانه‌ها امری فراگیرند؛ آنها می‌توانند یک کلاس بی‌دیوار با میلیاردها مستمع تشکیل دهند. رسانه‌ها وظیفه حراست از محیط را به عهده دارند؛ آنها باید همبستگی کلی را بین اجزاء جامعه در پاسخ به نیازهای محیطی ایجاد کنند و مسئولیت انتقال میراث اجتماعی از نسلی به نسل دیگر را به عهده دارند.1
« استوارت هال» جامعه را به صورت مدار بسته‌ای تعریف می‌کند که رسانه‌های جمعی به عنوان شاهراه در فرآیند هویت بخشی در جامعه نقش پیدا می‌کنند. رسانه‌ها، هم حرکت و پویائی و سر زندگی را تقویت و تولید می‌کنند و هم رخوت و تنبلی و سستی را.2 از یک سو احساس‌های عاطفی، محبت و صداقت را برمی‌انگیزند و از سوی دیگر احساس زشتی، دشمنی، بی‌اعتمادی، دروغ و خشونت را زنده می‌کنند.3 این کارکرد به طور طبیعی موجب پیدایش تضاد درونی-رفتاری در مقیاس فردی و اجتماعی می‌شود.
وظایف خبری و آموزشی نیز یکی دیگر از کارکردهای رسانه‌هاست. مثلاً با دیدن فیلم‌های مربوط به زندگی جوانان امروز عقیده شخصی فرد نسبت به اخلاق و شرایط زندگی جوانان دگرگون می‌شود و حتی ممکن است در خود، گرایش به زندگی آشفته آنها را احساس کند. 
رسانه‌ها در شرایط کنونی یکی از مهم‌ترین دستاوردهای پیشرفت بشری و یکی از با ارزشترین وسیله آگاهی رسانی همگانی هستند که پیوسته و با سرعت سر سام‌آوری به دلیل جایگاه و اهمیت کلیدی و طبق نیازمندی متقاضیان در حال گسترش و فراگیری‌اند. در اهمیت رسانه‌ها این نکته کفایت می‌کند که در پرتو آگاهی‌دهی آنها، موانع جغرافیایی و تا حدودی سیاسی و فرهنگی از میان برداشته شده و زمین با وسعت زیاد و میلیاردها نفر به وسیله رسانه‌ها با هم مرتبط شده‌اند و بسیار ساده می‌توانند از مناطقی دور دست معلومات و اطلاعات مورد نیاز خود را دست بیاورند.


توان آموزش? رسانه‌ها:
مردم به صورت ارادی ?ا بدون قصد، از هر رسانهای فراگ?ری دارند؛ مشروط بر آنکه محتوای آنها توجه ا?شان را جلب کند. توان آموزش? هر رسانه تا حدی به کانال ارتباط آن و تا حدی به موضوع، شکل و اهداف آموزش? مورد انتظار بستگ? دارد.

 

 

 

در ارتباط با رسانه های آموزشی طبقه بندی ها وتقسیم بندی های مختلف ارائه شده است که در اینجا به نمونه هایی از آنها اشاره می شود:
احدیان در سال (1380) در کتاب مقدمات تکنولوژی آموزشی تقسیم بندی زیر را از رسانه های آموزشی ارائه می کند :
«1- رسانه های آموزشی غیر نورتابدر این دسته از رسانه ها،تابلوهای آموزشی،مواد آموزشی سه بعدی(مدلها،ماکتها،برشها و...)،چارتها ،پوسترها ونمودارها قرار می گیرد.2- رسانه های آموزشی نورتاب ساکندر این دسته رسانه هایی نظیر فیلم استریپ واسلاید قرار می گیرد.
3- رسانه های آموزشی نورتاب متحرکدر این دسته رسانه هایی نظیر: فیلمهای متحرک،تلویزیون،تجهیزات ویدئویی وتلویزیون مدار بسته قرار می گیرد».
امیر تیموری (1377) طبقه بندی دیگری را مطرح می کند او می نویسد:«طبقه بندی پیشنهادی ما بر اساس ویژگیهای مهم رسانه هاشکل گرفته است در این طبقه بندی رسانه های آموزشی به طور کلی به چهار طبقه :
1. رسانه های دیداری
2. رسانه های شنیداری
3. رسانه های دیداری – شنیداری
4. رسانه های چند حسی
   
تقسیم می شوند هر یک از این طبقه ها به دسته ها وگروههایی به شرح زیر تقسیم می شود :
1- رسانه های دیداری :رسانه هایی هستند که عمدتاً بر حس بینایی اتکاءداشته واز طریق دیداری پیامهای خود را به مخاطبان منتقل می کنند؛که شامل :
? رسانه های نوشتاری نظیر : کتابها،روزنامه ها ومجلات،اسناد و مواد تکثیر شده
? رسانه های غیر نوشتاری نظیر :
• رسانه های تابلویی(نمایشی) :تابلو گچی؛تابلو پارچه ای ،تابلو مغناطیسی،تابلو ماژیکی و...
• رسانه های تصویری مات : نقاشی وطراحی،کاریکاتور،بروشور،پوستر،طرح خطی نمودار ،چارت،نقشه،نشریه دیواری،عکس وپروژکتور اوپک.
• رسانه های تصویری شفاف : میکروفورم ها،تلق شفاف وپروژکتور اورهد،اسلاید وپروژکتور اسلاید،استرئوگراف،فیلم استریپ وپروژکتور فیلم استریپ.
2- رسانه های شنیداریرسانه های شنیداری با تکیه بر حس شنوایی تهیه شده واز طریق شنیدن مورد استفاده قرار می گیرد. نظیر : بیان معلم،رادیو،صفحه های شنیداری معمولی ولیزری،تلفن،کارتهای شنیداری،نوارهای شنیداری وضبط صوت.
3- رسانه های دیداری – شنیداری در این طبقه از دو حس بینایی وشنوایی برای انتقال پیامها استفاده می شود :
• رسانه های دیداری- شنیداری ساکن شامل :کتاب ونوار ویا صفحه همراه،مجموعه عکس ونوار ویا صفحه همراه،مجوعه اسلاید ناطق،فیلم استریپ ناطق.
• رسانه های دیداری – شنیداری متحرک؛شامل :فیلم متحرک،تلویزیون،ویدئو،رایانه. 
4- رسانه های چند حسیمخاطب رسانه های این طبقه باید از چند حس خود کمک بگیرد،به عبارت دیگر این رسانه ها بر چند حس مخاطب تأثیر می گذارند؛این طبقه به سه گروه زیر تقسیم می شود :
• رسانه های سه بعدی نظیر : اشیاء واقعی،مدل،ماکت،میز شنی، منظره سه بعدی.
• موقعیتهای آموزشی :شبیه سازیها،بازیهای آموزشی،انجمنهای علمی- هنری- ورزشی،فعالیتهای کتابخانه ای،تئاتر وتئاتر عروسکی،متخصصین ومنابع انسانی دیگر،بازدید از اماکن،گردشهای علمی و اردوها،فعالیتهای آزمایشگاهی وکارگاهی.
• مجموعه های چند رسانه ای؛نظیر : آزمایشگاه زبان،برنامه های چند اسلایدی،نمایش فیلم واسلاید همزمان،بسته های آموزشی».
علاوه بر مواردی که اشاره شد؛در حال حاضر رسانه های آموزشی دیگری نیز پا به عرصه گذاشته اند که در مقایسه با رسانه های اشاره شده دارای ظرفیتها، مزیتها و فواید بهتر وبیشتری هستند؛رسانه های جدید نظیر چند رسانه ها،فرارسانه ها و انواع آموزشهای مبتنی بر شبکه(اینترنت) ضمن داشتن امتیازات رسانه های  قدیمی تر،امتیازات فراوان دیگری نیز دارند.توسعه نرم افزاری وسخت افزاری به ما این اجازه را داده است که رسانه های آموزشی با کیفیت مناسب وبا کارآیی بالاتری را تولید کنیم.بوجود آمدن کامپیوترها وپیشرفت جهان در زمینه تکنولوژی اطلاعات وارتباطات  نوید دگرگونی وتغییرات اساسی را در زمینه آموزش ویادگیری وبخصوص در زمینه تولید رسانه های آموزشی به ما می دهد.

«گسترش رایانه های شخصی وتوسعه اینترنت از مهمترین عواملی بوده اند که اینگونه تغییرات وسیع در جامعه را سرعت بخشیده اند»(گریسون واندرسون،ترجمه زارعی زوارکی وصفایی موحد،1384ص13).

 

چند نمونه رسانه بر گرفته از کتاب مقدمات تکنولوژی آموزشی نوشته خدیجه علی آبادی:

 کتاب: کتاب یک اثر نوشتاری است که بر روی کاغذ، پوست، پارچه نوشته شده باشد. این اثر دارای جلد است و به طریقی صحافی شده است. کتاب می تواند اطلاعات را به صورت فشرده و ارزان در خود ذخیره کند و هر وقت لازم بود در اختیار قرار دهد. کتاب ها را به دو دسته کتاب های درسی و غیر درسی تقسیم می کنند. 

مجله: مجله نشریه ای است با عنوان مشخص که به صورت شماره ها یا جزوه های پیاپی با فاصله زمانی منظم برای مدت نا محدود منتشر می شود. مقاله های علمی موجود در آن ها می تواند منابع علمی خوبی برای مطالعه های اضافی یادگیرندگان باشد.

 

چارتها: چارتها رسانه هایی هستند که حس دیدن را به کار می گیرند. آنها از خط، تصاویر، عکس، نمودار، نقّاشی و نوشته برای خلاصه کردن اندیشه ها و نظم دادن به آنها استفاده می کنند.چون چارتها بیشتر به اطلاعات ارائه شده نظم می دهند پس می توان آنها را بر روی هر حامل ارتباطی مثل تخته سیاه، تابلو پارچه ای، تابلو مغناطیسی، طلق شفاف یا مقوا رسم نمود.چارتها از نظر نحوه ارائه مطلب به دو دسته تقسیم می شوند.1-چارتهایی که مطالب را به صورت مرحله مرحله ارائه می دهند (چارتهای برگردان، چارتهای پوششی ). 2-چارتهایی که مطالب را به صورت همزمان ارائه می دهند ( چارتهای جریانی، شاخه ای، درختی، جدولی، نقشه ای و تصویری ).

 

نمودارها: نمودارها از رسانه های نوشتاری هستند که ارقام را تبدیل به نقطه، خط، تصویر یا سطح می کنند. آنها قادرند به سادگی و خیلی سریع با یادگیرندگانی که نحوه خواندن نمودارها را یاد گرفته اند ارتباط برقرار کنند. نمودارها می توانند در باره کمیت، رابطه، اندازه و درصد مطالب را ارائه دهند. ( نمودار ستونی، سطحی، خطی و نمودار تصویری ).

 

نقشه: نقشه ها تصاویری از بخشهای مختلف زمین یا سایر کره های آسمانی هستند. هر بخش از نقشه مطابق اصل آن در طبیعت است ولی با مقیاسی کوچکتر، مقیاس نقشه ها معمولا در پایین آن ها به صورت کسر یا میزان نوشته شده است.در رسم نقشه ها علاوه بر استفاده از اصول نقشه برداری از رنگ و سمبل هایی نیز استفاده می شود. گر چه به نظر می رسد که کاربرد اصلی نقشه در درس جغرافیا است ولی در کلیه دروس می توان از نقشه استفاده کرد. 

پوستر:یکی از رسانه های آموزشی نوشتاری است. در تهیه پوستر از طرح، رنگ، عکس و نقّاشی استفاده می شود. بهترین پوستر، پوستری است که بتواند در حداقل زمان ارتباط لازم را برقرار کند و توسط دانش آموزان و زیر نظر معلّم تهیه شوند. 

تابلو های گچی: از معمولی ترین و فراوان ترین رسانه های آموزشی هستند که در هر کلاس درسی وجود دارد.باید از قبل تعیین کرد که چه بخشی از مطالب درس آنقدر دارای اهمیت است که باید روی تابلو نوشته شود. 

تابلو های ماژیکی: که از سطوحی صاف و معمولا سفید رنگ تشکیل شده اند، بر روی این تابلو ها با ماژیک هایی که دارای مواد حلال در آب هستند می نویسند. 

تابلوهای مغناطیسی: سطح این گونه تابلو ها از ورقه های آهن ساخته شده است. روی این ورقه ها را رنگ می زنند تا زمینه مناسب تری برای برقراری ارتباط به وجود آید. این تابلو ها برای استفاده گروهی و انفرادی مناسب هستند. 

تابلو های پارچه ای: سطح این تابلو ها از پارچه های کرکدار پوشیده است و در پشت موادی که بر روی این تابلوها الصاق می شود کاغذ سمباده می چسبانند. 

از رسانه های شنیداری می توان به نوارهای کاست، رادیو اشاره نمود.

 

از رسانه های شنیداری-دیداری متحرک می توان از فیلم و نوار ویدئو نام برد.

 

سه بعدی ها: بهترین نوع رسانه ها برای ایجاد تجارب واقعی اجسام ( اندازه، جنس، شکل ) سه بعدی ها هستند. چون هنگام تجربه کردن اجسام از تمام حواس استفاده می شود. سه بعدی ها را به اجسام واقعی، نمونه ها، مدلها، برشها و ماکتها تقسیم بندی می کنند.

 

منابع انسانی و موقعیتها: یکی از بهترین رسانه هایی که می تواند در موقعیتهای یادگیری آموزش مورد استفاده واقع شود محیطی است که فرد در آن رشد می یابد. گاه می توان یادگیرنده را به خارج از فضای آموزشی و بدرون محیط یادگیری برد و گاه می توان منابعی از این محیط را انتخاب کرد و به داخل کلاس آورد. نمونه ای از مورد اوّل گردش علمی و از مورد دوم استفاده از افراد دیگر به غیر از معلّم (منابع انسانی ) است.

 

رایانه: رایانه ها ماشین هایی هستند که می توانند اطلاعات را ذخیره کنند، آنها را بپردازند و هر وقت از آنها خواسته شد اطلاعات مورد نیاز را باز یابی کنند.برای منظور های آموزشی، اداری، تجاری و سرگرمی به کار برده می شوند.



کلمات کلیدی :
تاریخ : 93/8/17:: 9:13 صبح
نویسنده : کشتکار
() نظر

 

 
ایمنی و بهداشت محیط مدرسه که در فصل چهارم آیین نامه اجرایی مدارس به آن توجه شده ، از صول اولیه بهداشت مدارس است. بدون شک یکی از مؤلفه هایی که در آموزش و پرورش کودکان تأثیر اجتناب ناپذیر دارد محیط مادی و فیزیکی حاکم بر مدرسه است. محیط مدارس باید به گونه ای باشد تا از هر لحاظ به نیازهای جسمی ، روانی و اجتماعی دانش آموزان پاسخ دهد. در آموزش و پرورش نوین فضای فیزیکی به عنوان یک عامل زنده و پویا در انجام فعالیتهای آموزشی و تربیتی دانش آموزان تلقی می گردد. چنانچه در مدرسه آب سالم ، سرویسهای بهداشتی ، فضای کافی ، تجهیزات و وسایل مناسب و استاندارد ، سیستم صحیح جمع آوری زباله و فاضلاب وجود نداشته باشد و به طور کلی آسایش محیطی فراهم نشود، به طور قطع تلاشهای آموزشی و پرورشی معلمان و مربیان بازدهی مطلوب نخواهد داشت. در این راستا این آیین نامه جهت ایجاد هماهنگی و برخورداری مدارس از استانداردهای موجود به منظور ایجاد فضای فیزیکی مناسب برای تعلیم و تربیت نسلی پویا تهیه گردیده است.
 
آئین نامه بهداشت محیط مدارس
ماده 1: محلی که برای احداث مدرسه باید در نظر گرفته شود: باید در فاصله و موقعیت مناسبی نسبت به مراکز جمعیتی و نواحی مسکونی و آموزشی دیده در مالکیت آموزش و پرورش و داخل محدوده شهری یا روستا قرار داشته، و امکان دسترسی به تأسیساتی مانند آب ، برق ، تلفن و گاز داشته باشد. و براساس مطالعات اقلیمی منطقه در هنگام احداث ساختمان مدرسه ، رعایت نکات زیر ضروری است : با توجه به تعیین جهت وزش باد ، زمین انتخابی نباید در مسیر و مجاورت عوامل آلودگی زا مانند کارخانجات صنعتی ، شیمیایی ، محلهای دفن زباله ، فاضلاب شهری ، دامداری ، مرغداری ، دباغ خانه ها ، کشتارگاهها ، کوره های آجرپزی ، محل انباشت کود و سایر مراکزی که به نحوی ممکن است ایجاد دود ، بو و گرد و غبار نماید قرار داشته باشد. باید دقت شود تا محل احداث مدرسه در جوار بیمارستان، تیمارستان ، گورستان، زندان ، خطوط راه آهن، بزرگراهها ، فرودگاهها قرار نداشته و خارج از حریم کابلهای فشار قوی برق (هوایی یا زمینی) خطوط اصلی و فرعی گاز رسانی ، پستهای زمینی فشار قوی ، پمپ بنزین ، محل عرضه و فروش کپسولهای گاز ، انبارهای مواد محترقه ، منفجره ، ترکیبات شیمیایی مانند: کاغذ ، لاستیک ، چوب ، الیاف بافت و غیره بوده و در مسیر حوزه های آبریز فرعی و اصلی رودخانه قرار نداشته باشد. 
تبصره 1: در صورتیکه احداث مدرسه در نزدیک محیطهای ذکر شده در ماده 1 اجتناب ناپذیر و اجباری باشد ، باید حداقل 500 متر با مراکز فوق فاصله داشته باشد. 
تبصره 2: در صورتی که ابتدا مدرسه احداث شده باشد سایر مراکز باید فاصله مناسب (حداقل 500 متر) تا مدرسه را رعایت نمایند. 
ماده 2: 
معیار محاسبه مساحت زمین مورد نیاز به منظور احداث مدرسه ، تعداد دانش آموزانی خواهد بود که در آن مدرسه به تحصیل اشتغال خواهند داشت و متناسب با دوره های ابتدایی ، راهنمایی و متوسطه و بر اساس سرانه بنا و محوطه با اخذ نظرات معاونت تربیت بدنی و تندرستی به لحاظ زمینهای ورزشی مورد نیاز و نیز فضاهای بهداشتی به ازاء‌ هر دانش آموز طبق ضوابط و معیارهای طراحی فضاهای آموزشی و پرورشی سازمان نوسازی ، توسعه و تجهیز مدارس و استاندارد ملی 2086 مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران خواهد بود. 
تبصره 1 : برای احداث مدارس فنی حرفه ای ، مدارس شبانه روزی و مدارس کار و دانش حسب مورد، علاوه بر زمین اشاره شده در ماده 2 این آیین نامه باید زمین کافی جهت احداث کارگاه ، آزمایشگاه اختصاصی ، فضاهای ورزشی ، خوابگاه ، سالن غذاخوری ، آشپزخانه و انبار در نظر گرفته شود. 
تبصره 2 : تعداد طبقات مدارس برای دوره های ابتدایی و راهنمایی حتی الامکان دو طبقه و در صورت ضرورت حداکثر سه طبقه و برای دبیرستانها و هنرستانهای فنی و حرفه ای و کار و دانش حداکثر چهار طبقه مجاز است. 
تبصره 3 : ضوابط احداث خوابگاه ، سالن غذاخوری ، آشپزخانه ، انبار ، سردخانه ، بوفه ، حمام ، سرویسهای بهداشتی و … بر اساس آئین نامه ماده 13 قانون مواد خوراکی ، آشامیدنی ، آرایشی و بهداشتی و ضوابط و معیارهای طراحی فضاهای آموزشی و پرورشی سازمان نوسازی ، توسعه و تجهیز مدارس کشور رعایت گردد. تبصره 4: آئین کار مکان یابی و ساختمان ، تجهیزات و بهداشت بوفه مدارس می بایست با استاندارد 4072 مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مطابقت داشته باشد. 
ماده 3: 
لازم است نقشه های ساختمانی مدارس و سایر فضاهای مرتبط در مقاطع مختلف تحصیلی با معیارهای بهداشتی بر اساس استانداردهای موجود در ضوابط طراحی فضاها (مربوط به سازمان نوسازی ، توسعه و تجهیز مدارس کشور و بند 7 استاندارد ملی ایران شماره 2086 مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران ) طراحی شود. 
تبصره : هر گونه اصلاحات، تعویض محل و توسعه ساختمان مشمول ماده 3 این آئین نامه خواهد بود. 
ماده 4: 
دیـوارهای کلاسها باید کاملاً خشک ، بدون درز ، صاف و حداقل تا ارتفاع کف پنجره ها از سنگ مناسب استفاده شده و بقیه سطح دیوار مطابق با جدول رنگ فضاهای آموزش و جداول نازک کاری رنگ آمیزی گردد. و تمهیدات لازم جهت جلوگیری از انتقال صوت به کلاس مجاور انجام شود. 
ماده 5: 
کف کلاسها ، راهروها و پله ها باید مقاوم و مسطح و قابل شستشو بوده و لغزنده نباشد. 
ماده 6: 
سقف کلاسها باید صاف ، بدون درز و شکاف و به رنگ روشن باشد. 
ماده 7: 
تابلو کلاس درس باید در محلی مناسب که نور کافی به آن میرسد قرار داشته و در معرض دید کامل دانش آموزان و به رنگ سبز مناسب و غیر براق باشد تا از ایجاد خیرگی بر اثر بازتاب نور جلوگیری گردد. فاصله تابلو کلاس درس از اولین ردیف دانش آموزان 20/2 متر کمتر نباشد.
ماده 8: 
برای هر نفر دانش آموز در کلاس حداقل باید 25/1 متر مربع سطح در نظر گرفته شود. حداکثر ابعاد قابل قبول برای کلاس درس 8 متر طول و 7 متر عرض می باشد. ارتفاع سقف کلاس نباید از 3 متر کمتر باشد. 
ماده 9: 
ضوابط ارگونومی (مناسبات فیزیکی بدن)برای دانش آموزان دوره های مختلف تحصیلی باید بر اساس معیارها و ضوابط طراحی سازمان نوسازی مدارس و مرکز سلامت محیط و کار و بند 6 استاندارد ملی ایران شماره 2086 مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران ، در ساخت تجهیزات ، منطبق باشد. 
ماده 10: 
پله های مشرف به پرتگاه در مدارس باید لغزنده نبوده و به نرده مناسب مجهز باشد. 
ماده 11: 
حداکثر ارتفاده پله در مدرسه 18 سانتیمتر و حداقل عرض آن 30 سانتی متر و طول آن حداقل 30/1 متر باشد. 
ماده 12: 
نقشه مدارس استثنایی، طبق ضوابط و استانداردهای موجود برای معلولین بوده و کلاسها در طبقه همکف در نظر گرفته شود. 
ماده 13: 
در و پنجره های مشرف به فضای خارج ، برای جلوگیری از ورود حشرات باید به توری سیمی مناسب مجهز باشند. و پنجره های طبقات فوقانی مشرف به پرتگاه علاوه بر مورد فوق دارای نرده محافظ یا کتیبه ثابت باشد. (از جام شیشه بزرگ استفاده نشود.) 
ماده 14: 
کلاس دانش آموزان خردسال باید در طبقات پایین تر ساختمان قرار گیرد. 
ماده 15: 
ایجاد هر گونه بالکن و تراس مرتبط با کلاس ممنوع است. 
ماده 16: 
سالن اجتماعات ، کارگاه ، آزمایشگاه ، مکانهای ورزشی و اتاقهای عمومی در نقشه ساختمانی مدرسه طوری منظور شود ، که مزاحمتی برای کلاسهای درس بوجود نیاورد. 
ماده 17: 
در مدارس شبانه روزی مساحت اتاق خواب باید مطابق استانداردهای طراحی فضای سازمان نوسازی ، توسعه و تجهیز مدارس و مرکز سلامت محیط و کار ، برای هر اتاق خواب حدود 40 متر مربع با 4 تخت دو طبقه به ظرفیت 8 نفر باشد (برای هر نفر 5 متر مربع سطح در نظر گرفته شود.) تبصره : حداکثر تعداد افراد در هر اتاق عمومی نبایستی بیش از 8 تخت باشد. 
ماده 18: 
کف آزمایشگاه و سطح میزهای آن باید قابل شستشو و نسبت به حرارت و مواد شیمیایی و غیره مقاوم باشد. 
ماده 19: 
آب مورد مصرف باید با استاندارد ملی 1053 و 1011 مؤسسه استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران مطابقت داشته باشد. 
تبصره 1 : در روستاهایی که آب لوله کشی دارند باید مدرسه به شبکه آب روستا متصل شود. 
تبصره 2 : در مـــــدارسی که از آب لوله کشی برخوردار نیستند و یا با قطع آب شبکه مواجه می باشند، لازم است با استفاده از منبع آب بهداشتی ، ذخیره آب مورد نیاز شرب و سایر مصارف بهداشتی با رعایت ضوابط و برای هر دانش آموز حداقل 15 لیتر در روز تأمین گردد. ضمناً برای مدارس شبانه روزی حداقل میزان آب مصرفی یکصد لیتر برای هر نفر در نظر گرفته شود. 
تبصره 3 : آبخوری عمومی آموزشگاه باید دارای شرایط زیر باشد: الف - کف محوطه آبخوری قابل شستشو ودارای شیب کافی و مناسب به طرف مجرای فاضلاب باشد. ب - دیوار لبه آبخوری بایستی از جنس قابل شستشو (نظیر کاشی) بوده و دارای شیب مناسب بطرف مجرای فاضلاب باشد. ج - دیوار اطراف آبخوری از جنس قابل شستشو (نظیر کاشی ، سرامیک ، سنگ و …) باشد. د - آبخوری عمومی دانش آموزان باید با شیرهای مناسب با آب سردکن مجهز گردد و حداقل برای هر کلاس 45 نفر یک شیر آبخوری پیش بینی شود. ارتفاع شیر آن متناسب با سن دانش آموزان در دوره های مختلف تحصیلی (100 - 75 سانتیمتر) از سطح زمین باشد. هـ – آبخوری باید خارج از سرویسهای بهداشتی و با رعایت شرایط بهداشتی و با فاصله حداقل 15 متر احداث گردد. 
ماده 20: 
تعداد توالتها در مدرسه به ازاء هر 40 نفر حداقل یک چشمه توالت و هر 60 نفر یک دستشویی در نظر گرفته شود. 
تبصره 1 : مشخصات بهداشتی توالتها و دستشوئیها از نظر طراحی و اجرا مطابق با موارد مندرج در ماده 2 این آیین نامه باشد.
 تبصره 2 : ارتفاع دستشوئیها متناسب با سن دانش آموزان در دوره های مختلف تحصیلی (75 - 60 سانتیمتر از سطح زمین) باشد.
 تبصره 3 : استفاده از صابون مایع در دستشوئیها ضروری بوده که بهتر است توسط مخزن ثابت صابون مایع و لوله کشی روی دستشوئیها انجام شود. 
ماده 21: 
نحـــــوه دفع فاضلاب بایستی براساس استانداردهای موجودازنظربهداشتی طراحی و اجرا شود. 
تبصره 1 : مناطقی که سیستم دفع فاضلاب (اگو) ندارند، دفع فاضلاب به چاههای جاذب و یا سپتیک تانک طبق اصول بهداشتی انجام گرفته و طرح آن بایستی طبق ضوابط و معیارهای طراحی فضای آموزشی و پرورشی سازمان نوسازی ، توسعه و تجهیز مدارس کشور تهیه و اجراء ‌گردد. 
تبصره 2 : حجم سپتیک تانک با چاه فاضلاب بر اساس طراحی پروژه از نظر معماری با توجه به ظرفیت مدرسه محاسبه و تعیین می گردد. 
 ماده 22: 
کلاسها باید حتی الامکان طوری ساخته شوند که از نور طبیعی استفاده نمایند، ترجیحاً پنجره ها در سمت چپ دانش آموزان تعبیه شود و سطح آنها حدود یک پنجم مساحت کلاس باشد. 
تبصره 1 : در مورد کلاسهای شبانه و یا کلاسهایی که اجباراً از نور مصنوعی استفاده می نمایند شدت روشنایی بایستی برابر 500 - 300 لوکس بوده و نحوه تابش طوری باشد که ایجاد خیرگی در دانش آموزان ننماید. میزان نور راهروها بایستی برابر 150 – 100 لوکس و برای رختکن ، توالتها و دستشوئیها حداقل 100 - 50 لوکس در نظر گرفته شود. 
تبصره 2 : شدت روشنایی برای کارگاههای فنی و حرفه ای در مدارس و آزمایشگاهها مطابق با معیارهای بهداشت کار موضوع ماده 8 قانون کار جمهوری اسلامی ایران رعایت شود. 
ماده 23: 
درجه حرارت مناسب جهت کلاسها بین 21 - 18 درجه سانتی گراد و رطوبت 60 – 50 درصد می باشد.
تبصره : در مورد تأمین گرمای کلاسها باید ضوابط زیر رعایت شود: وسایل گرمایشی بخصوص بخاریهای گازی مدارس باید استاندارد بوده و گازهای حاصل از سوخت دستگاههای مولد حرارت به خارج از کلاس هدایت شود تا حداقل اکسیژن را برای سوخت کامل مصرف کند. خطر آتش سوزی وجود نداشته باشد و فضای کلاس را بطور یکنواخت گرم نماید. (نکات ایمنی بطور کامل رعایت گردد) 
ماده 24: 
کلیه مراکز آموزشی مشمول این آیین نامه باید مجهز به وسایل اعلام و اطفاء حریق بوده و از نظر طراحی بایستی پیش بینی های لازم جهت تأمین راههای ورودی و خروجی اضطراری با توجه به ظرفیت مدرسه و تعداد طبقات به عمل آید. این راهها بایستی با علائم ویژه و با رنگ سبز مشخص گردد تا محل فرار اضطراری مشخص گردند. 
تبصره 1: حداقل دو راه فرار برای مواقع اضطراری که از هر نقطه داخل ساختمان قابل رؤیت باشد لازم است و بایستی امکان تخلطه ساکنین در کوتاهترین زمان میسر گردد و اجزاء سازه ای مسیرهای فرار در مقابل حریق مقاوم باشد. 
ماده 25: 
کلیه کلاسها ، راهروها ، قسمتهای اداری ، خوابگاه ، ناهارخوری ، آشپزخانه ، توالت و دستشوئی ، محوطه ، سالن ورزشی ، کارگاه و آزمایشگاه باید دارای زباله دان بهداشتی درب دار ، ضد زنگ با ظرفیت و تعداد مناسب باشند و روزانه تخلیه و به موقع شستشو و تمیز گردند. 
ماده 26: 
وجود هر گونه حوض و حوضچه در محوطه مدارس ممنوع است. 
ماده 27: 
دیوارها و کف کارگاه و آزمایشگاه بایستی از جنس مقاوم و قابل شستشو (کاشی ، سرامیک ، موزاییک و …) باشد و کف لغزنده نبوده و دارای شیب مناسب به طرف کف شوی باشد. 
تبصره 1 : آزمایشگاه و کارگاه بایستی مجهز به دستشویی و صابون مایع باشد. 
تبصره 2 : آزمایشگاه و کارگاه باید دارای دستگاه تهویه متناسب با حجم سالن جهت تهویه هوا باشد. 
تبصره 3 : دستورالعمل ایمنی کار در آزمایشگاه و کارگاه مطابق با ماده 85 و تبصره 1 ماده 96 قانون کار جمهوری اسلامی ایران و دستورالعمل ایمنی کار در آزمایشگاه و کارگاه حسب مورد تهیه و در محل مناسب و قابل رؤیت نصب گردد. 
ماده 28: 
هر مدرسه بایستی دارای اتاق خدمات بهداشتی مجهز به تجهیزات کامل جهت انجام فعالیتهای بهداشتی تغذیه ای (معاینات بهداشتی درمانی دانش آموزان شامل بیماریابی ، بینــایی سنجی ، شنوایی سنجی و پایش رشد - آموزش بهداشت و تغذیه به کارکنان و دانش آموزان - کمک های اولیه در مواقع بروز حادثه و …) باشد. 
ماده 29: 
برای هر 15 مدرسه همجوار ، یک مدرسه که مرکزیت دارد بعنوان مدرسه پایگاه سلامت دانش آموز در نظر گرفته شود. در مدرسه پایگاه سلامت، فضایی به مساحت حداقل 30 متر مربع (شامل سه اتاق) جهت انجام معاینات تخصصی دانش آموزان با کلیه لوازم و تجهیزات مورد نیاز اختصاص داده شود. 
تبصره : از درمانگاههای دانش آموزی یا فرهنگیان و مراکز بهداشتی درمانی نیز می توان به عنوان پایگاههای سلامت برای مدارس همجوار استفاده کرد. 
ماده 30: 
در هر مدرسه باید به ازاء‌ هر دانش آموز 5/0 متر مربع فضای سبز در نظر گرفته شود. 
ماده 31: 
به منظور جلوگیری از ایجاد گرد و غبار در محیط مدرسه ، محوطه مدرسه باید با آسفالت یا بتون کف و نظایر آن مفروش گردد. 
ماده 32: 
کلیه مراکــز آموزشی اعم از پیش¬دبستان، دبستان ، مدرسه راهنمایی ، دبیرستان و مراکز پیش دانشگاهی و مدارس فنی و حــــــــرفه ای و کـــار و دانش مرتبط با آموزش و پرورش و امثال آن مشمول این آیین نامه می باشند. 
ماده 33: 
اخذ صلاحیت بهداشتی جهت احداث و تأسیس مدرسه طبق قانون ماده 13 مواد خوردنی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی از سوی مرکز سلامت محیط و کار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی لازم¬الاجرا است. 
این آیین نامه در 33 ماده و 25 تبصره در تاریخ..... به تأیید وزرای آموزش و پرورش و بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی و ریاست سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور رسید و اجرای آن توسط واحدهای ذیربط آموزش و پرورش و نظارت بر حسن اجرای آن بر عهده واحدهای بهداشتی آموزش و پرروش و وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی است.
 
مرتضی حاجی-وزیر آموزش و پرورش   
حمیدرضا برادران شرکا-رئیس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور 

دکتر مسعود پزشکیان- وزیر بهداشت،درمان وآموزش پزشکی- سال 1382

 ***در این باره بیشتر بخوانیم:

بررسی کلی استاندارد های برخی از اجزای مدرسه



کلمات کلیدی :
تاریخ : 93/8/17:: 9:11 صبح
نویسنده : کشتکار
() نظر

 

- در نظر داشتن اهداف: هر محتوایی با اهداف معینی نگاشته می شود و کاربران خاصی را مورد توجه قرار می دهد. هدف محتوا باید به طور شفاف در نظر گرفته شود.

- پیوستگی و انسجام مطالب: نحوه گسترش مطالب معمولا به دو روش از جز به کل رسیدن و یا از کل به جز رسیدن است تنظیم می شود. با توجه به دیدگاه سیستمی برای نگاشتن محتوا ،از کل به جز رسیدن مدنظر قرار می گیرد. که ابتدا قالب کلی و خواص مشترک یک جا بیان می شود سپس بتدریج حالت ها و شرایط خاص افزوده می شود و یادگیری بهتر و عمیق تر انجام می شود.

- استفاده از مثال های ساده و تشریحی: با استفاده از مثال ها می توان پیجیدگی مطالب را کاهش داد و فرآیند یادگیری را تسهیل کرد.

- ارتباط منطقی بین مطالب

- میزان روشنی و دقت در عرضه مفاهیم ، تعداد و کیفیت مثال ها و محتوا

- سادگی و روانی و قابل فهم بودن برای مخاطب 

و... .

در مورد محتوا ی مناسب اموزشی و نحوه ی تعیین آن نیاز به بررسی و مطالعه بیشتر است که با جستجوی در فضای مجازی این امر خیلی محقق نشد . آنچه از نظر گذشت برداشت هایی چند از مطالعات محدود در این حوزه بود  بی شک نیازمند بررسی های بیشتر است.

پ.ن : گاه باید سخن کوتاه کرد و هر بیشی دلیل بر به بودن نیست. کوتاه و موجز ولی از نظر ما مکفی. تا زمانی که گفتار تازه و جالبی باشد برای بیشتر گفتن و گرنه ما را با آب بندی کردن میانه ای نیست! ...

بر روزگار خوش ان شا الله



کلمات کلیدی :
   1   2   3   4   5   >>   >
آخرین مطالب